mpv/DOCS/xml/pl/audio.xml

<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
<!-- synced with 1.30 -->
<sect1 id="audio">
<title>Urz<EFBFBD>dzenia wyj<79>ciowe audio</title>
<sect2 id="sync">
<title>Synchronizacja Audio/Video</title>

<para>
Sterowniki kart d<>wi<77>kowych przeznaczone dla Linuksa maj<61> problemy
zwi<EFBFBD>zane z kompatybilno<6E>ci<63>. Dzieje si<73> tak, poniewa<77> <application>MPlayer</application>
korzysta z wbudowanych w<>a<EFBFBD>ciwo<77>ci <emphasis>poprawnie</emphasis> napisanych
sterownik<EFBFBD>w d<>wi<77>ku, kt<6B>re prawid<69>owo obs<62>uguj<75> synchronizacj<63> audio/video.
Niestety, niekt<6B>rzy autorzy sterownik<69>w nie uwzgl<67>dniaj<61> tej cechy, poniewa<77>
nie jest ona potrzebna do odtwarzania efekt<6B>w d<>wi<77>kowych i plik<69>w MP3.
</para>

<para>
Inne odtwarzacze takie jak: <ulink url="http://avifile.sf.net">aviplay</ulink>
czy <ulink url="http://xinehq.de">xine</ulink> prawdopodobnie dzia<69>aj<61>
od razu z tymi sterownikami, poniewa<77> u<>ywaj<61> "prostych" metod synchronizacji
korzystaj<EFBFBD>cych z wewn<77>trznego zegara. Testy pokaza<7A>y, <20>e ich metody nie s<> tak
wydajne jak <application>MPlayera</application>.
</para>

<para>
U<EFBFBD>ywanie <application>MPlayera</application> z poprawnie napisanym sterownikiem
d<EFBFBD>wi<EFBFBD>ku, nigdy nie zaowocuje desynchronizacj<63> A/V z powodu d<>wi<77>ku, chyba <20>e
odtwarzany plik zosta<74> utworzony w niew<65>a<EFBFBD>ciwy spos<6F>b lub jest popsuty
(na stronie man znajdziesz mo<6D>liwe rozwi<77>zania tego problemu).
</para>

<para>
Je<EFBFBD>li masz kiepski sterownik d<>wi<77>ku, spr<70>buj u<>y<EFBFBD> opcji <option>-autosync</option>.
Powinna ona rozwi<77>za<7A> Tw<54>j problem. Dok<6F>adniejsze informacje znajdziesz na stronie
man.
</para>
</sect2>

<sect2 id="troubleshooting">
<title>Rozwi<EFBFBD>zywanie problem<65>w</title>

<para>Kilka uwag:</para>
<para>
  Je<4A>eli posiadasz sterowniki ALSA w wersji 0.5, prawie zawsze konieczne b<>dzie
  u<>ycie <option>-ao alsa5</option>, poniewa<77> ich kod emulacji OSS jest wadliwy i
  spowoduje <emphasis role="bold">b<EFBFBD><EFBFBD>d <application>MPlayera</application></emphasis>
  wy<77>wietlaj<61>c komunikat o tre<72>ci podobnej do tej:
  <screen>
    DEMUXER: Za du<64>o (945 w 8390980 bajtach) pakiet<65>w video w buforze!
    (DEMUXER: Too many (945 in 8390980 bytes) video packets in the buffer!)<!--
--></screen>
</para>
<para>
  Je<4A>li d<>wi<77>k przerywany jest kr<6B>tkimi trzaskami podczas odtwarzania z CD-ROMu,
  w<><77>cz odmaskowywanie przerwa<77>, tak jak opisano to w rozdziale dotycz<63>cym
  <link linkend="drives">CD-ROMu</link>.
</para>
</sect2>

</sect1>

<sect1 id="af">
<title>Filtry audio</title>
<para>
  Filtry d<>wi<77>kowe pozwalaj<61> na zmian<61> w<>a<EFBFBD>ciwo<77>ci danych audio zanim d<>wi<77>k dotrze do
  karty. Ich uruchamianie i wy<77><79>czanie odbywa si<73> przewa<77>nie automatycznie,
  mo<6D>na to jednak zmieni<6E>. Filtry w<><77>czane s<> wtedy, gdy cechy d<>wi<77>ku
  r<><72>ni<6E> si<73> od tych wymaganych przez urz<72>dzenie audio, w przeciwnym wypadku
  procedura ta jest pomijana. Opcja <option>-af filter1,filter2,...</option>
  u<>ywana jest do nadpisania automatycznych ustawie<69> lub do zastosowania
  dodatkowych. Kolejno<6E><6F> stosowania filtr<74>w uzale<6C>niona jest od kolejno<6E>ci
  w ci<63>gu oddzielonych od siebie przecinkami warto<74>ci.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>mplayer -af resample,pan <replaceable>film.avi</replaceable></screen>
uruchomi d<>wi<77>k poprzez filtr zmieniaj<61>cy cz<63>stotliwo<77><6F> pr<70>bkowania (resample filter)
a nast<73>pnie poprzez filtr pan. Zauwa<77>, <20>e lista nie mo<6D>e zawiera<72> <20>adnych spacji,
inaczej zostanie b<><62>dnie zinterpretowana przez program.
</para>

<para>
Filtry cz<63>sto posiadaj<61> opcje zmieniaj<61>ce ich zachowanie. S<> one dok<6F>adniej
opisane w sekcji poni<6E>ej. Je<4A>eli pominie si<73> parametry, to filtr uruchomi si<73>
z ustawieniami domy<6D>lnymi. Poni<6E>ej przedstawiony jest przyk<79>ad, jak u<>ywa<77>
filtr<EFBFBD>w wraz z ich opcjami:
<screen>
mplayer -af resample=11025,pan=1:0.5:0.5 -channels 1 -srate 11025 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
ustawi cz<63>stotliwo<77><6F> wyj<79>ciow<6F> filtru zmieniaj<61>cego pr<70>bkowanie (resample filter)
na 11025Hz i zmiksuje d<>wi<77>k do jednego kana<6E>u u<>ywaj<61>c filtru pan.
</para>

<para>
Og<EFBFBD>ln<EFBFBD> kontrol<6F> nad warstw<74> filtr<74>w daje opcja <option>-af-adv</option>.
Zawiera ona dwie dodatkowe opcje:
</para>

<para>
<option>force</option> jest polem bitowym, kt<6B>re okre<72>la jak filtry
s<EFBFBD> stosowane i jakiej optymalizacji pr<70>dko<6B>ci/dok<6F>adno<6E>ci u<>ywaj<61>:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>0</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w i optymalizuj wzgl<67>dem szybko<6B>ci procesora.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>1</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w i optymalizuj tak, aby osi<73>gn<67><6E> najwi<77>ksz<73>
pr<EFBFBD>dko<EFBFBD><EFBFBD>.
<emphasis>Uwaga:</emphasis> Niekt<6B>re mo<6D>liwo<77>ci filtr<74>w audio mog<6F> nie zadzia<69>a<EFBFBD> i
jako<EFBFBD><EFBFBD> d<>wi<77>ku spadnie.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>2</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w i optymalizuj pod k<>tem jak najwi<77>kszej
jako<EFBFBD>ci.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>3</option></term>
<listitem><para>
Nie u<>ywaj automatycznego stosowania filtr<74>w i nie optymalizuj.
<emphasis>Uwaga:</emphasis> Je<4A>li u<>ywasz tego ustawienia, mo<6D>liwe jest
wyst<EFBFBD>pienie b<><62>d<EFBFBD>w podczas dzia<69>ania <application>MPlayera</application> i jego zako<6B>czenie.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>4</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w (tak jak dla 0), jednak u<>yj oblicze<7A>
zmiennoprzecinkowych, je<6A>li to mo<6D>liwe.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>5</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w (tak jak dla 1), jednak u<>yj oblicze<7A>
zmiennoprzecinkowych, je<6A>li to mo<6D>liwe.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>6</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w (tak jak dla 2), jednak u<>yj oblicze<7A>
zmiennoprzecinkowych, je<6A>li to mo<6D>liwe.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>7</option></term>
<listitem><para>
U<EFBFBD>yj automatycznego stosowania filtr<74>w (tak jak dla 3), jednak u<>yj oblicze<7A>
zmiennoprzecinkowych, je<6A>li to mo<6D>liwe.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
<option>list</option> jest aliasem dla opcji -af.
</para>

<para>
Na zachowanie warstwy filtr<74>w wp<77>ywaj<61> r<>wnie<69> ni<6E>ej podane, standardowe opcje:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>-v</option></term>
<listitem><para>
Zwi<EFBFBD>ksza poziom "gadatliwo<77>ci" i sprawia, <20>e wi<77>kszo<7A><6F> filtr<74>w drukuje dodatkowe
komunikaty.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>-channels</option></term>
<listitem><para>
Ustawia liczb<7A> kana<6E><61>w wyj<79>ciowych, kt<6B>rych ma u<>ywa<77> Twoja karta.
Ma ona r<>wnie<69> wp<77>yw na liczb<7A> kana<6E><61>w, kt<6B>re s<> dekodowane z
no<EFBFBD>nika danych. Je<4A>li zawiera on mniej kana<6E><61>w, filtr kana<6E><61>w (channels filter)
zostanie automatycznie u<>yty (zobacz poni<6E>ej). Przekierowywanie kana<6E><61>w b<>dzie
ustawione domy<6D>lnie.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>-srate</option></term>
<listitem><para>
Ustawia cz<63>stotliwo<77><6F> pr<70>bkowania, kt<6B>rej ma u<>ywa<77> Twoja karta
(oczywi<77>cie karty maj<61> swoje ograniczenia). Je<4A>eli poziom pr<70>bkowania Twojej
karty r<><72>ni si<73> od tego stosowanego w no<6E>niku, zostanie w<><77>czony filtr zmieniaj<61>cy
pr<EFBFBD>bkowanie (resample filter, zobacz poni<6E>ej), aby zniwelowa<77> r<><72>nice.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>-format</option></term>
<listitem><para>
Ustawia format pr<70>bki pomi<6D>dzy filtrem audio a kart<72> d<>wi<77>kow<6F>.
Je<EFBFBD>eli <20><>dany format pr<70>bki dla karty jest inny ni<6E> format zawieraj<61>cy si<73> w no<6E>niku,
zostanie zastosowany filtr formatu (format filter, zobacz poni<6E>ej), aby zniwelowa<77>
r<EFBFBD><EFBFBD>nice.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<sect2 id="af_resample">
<title>Zmniejszenie/Zwi<77>kszenie cz<63>stotliwo<77>ci pr<70>bkowania (Up/Downsampling)</title>

<para>
<application>MPlayer</application> w pe<70>ni obs<62>uguje zmniejszanie/zwi<77>kszanie
cz<EFBFBD>stotliwo<EFBFBD>ci (up/downsampling) poprzez filtr zmieniaj<61>cy cz<63>stotliwo<77><6F>
pr<EFBFBD>bkowania - <option>resample</option> filter. Mo<4D>e on by<62> u<>yty, je<6A>eli
masz sta<74><61> cz<63>stotliwo<77><6F> na karcie, albo je<6A>eli nie jest ona w stanie obs<62>u<EFBFBD>y<EFBFBD>
wi<EFBFBD>cej ni<6E> 44.1kHz. Filtr jest automatycznie uruchamiany, je<6A>eli jest to
konieczne, ale mo<6D>e r<>wnie<69> zosta<74> w<><77>czony z poziomu linii polece<63>.
Ma on trzy opcje:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>srate &lt;8000-192000&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest to liczba ca<63>kowita, u<>ywana do okre<72>lenia wyj<79>ciowej cz<63>stotliwo<77>ci
    pr<70>bkowania w Hz. Przyjmuje warto<74>ci z zakresu od 8kHz do 192kHz. Je<4A>eli
    cz<63>stotliwo<77><6F> wej<65>ciowa i wyj<79>ciowa s<> takie same albo je<6A>eli ten parametr
    jest pomini<6E>ty, filtr jest wy<77><79>czany. Wysoka cz<63>stotliwo<77><6F> przewa<77>nie zwi<77>ksza
    jako<6B><6F> d<>wi<77>ku, szczeg<65>lnie je<6A>eli filtr jest u<>yty wraz z innymi.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>sloppy</option></term>
<listitem><para>
    jest dodatkowym parametrem binarnym, kt<6B>ry pozwala na ma<6D><61> r<><72>nic<69> mi<6D>dzy
    cz<63>stotliwo<77>ci<63> wyj<79>ciow<6F> a t<> podan<61> przez <option>srate</option>. Opcja
    ta mo<6D>e zosta<74> u<>yta je<6A>eli pocz<63>tek odtwarzania jest bardzo wolny. Jest
    standardowo uruchomiony.
</para></listitem>
</varlistentry>


<varlistentry>
<term><option>type &lt;0-2&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest dodatkow<6F> liczb<7A> ca<63>kowit<69> z przedzia<69>u od <literal>0</literal>
    do <literal>2</literal>, kt<6B>ra wybiera metod<6F> zmiany cz<63>stotliwo<77>ci
    pr<70>bkowania. Tutaj <literal>0</literal> przedstawia interpolacj<63> liniow<6F>
    (linear interpolation), <literal>1</literal> reprezentuje metod<6F> wielofazowego
    przetwarzania banku filtr<74>w (poly-phase filter-bank processing) przy u<>yciu
    oblicze<7A> ca<63>kowitoliczbowych, <literal>2</literal> do zmiany cz<63>stotliwo<77>ci za
    pomoc<6F> wielofazowego przetwarzania banku filtr<74>w (poly-phase filter-bank processing)
    i oblicze<7A> zmiennoprzecinkowych. Interpolacja liniowa (linear interpolation)
    jest wyj<79>tkowo szybka, jednak pogarsza jako<6B><6F> d<>wi<77>ku szczeg<65>lnie przy zwi<77>kszaniu
    cz<63>stotliwo<77>ci (upsampling). Najlepsz<73> jako<6B><6F> daje <literal>2</literal>,
    ale metoda ta wymaga najwi<77>kszej mocy obliczeniowej.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>mplayer -af resample=44100:0:0</screen>
ustawi cz<63>stotliwo<77><6F> wyj<79>ciow<6F> filtru zmieniaj<61>cego cz<63>stotliwo<77><6F> pr<70>bkowania
(resample filter) na 44100Hz u<>ywaj<61>c przy tym dok<6F>adnego skalowania cz<63>stotliwo<77>ci
wyj<EFBFBD>ciowej oraz interpolacji liniowej (linear interpolation).
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_channels">
<title>Zmiana liczby kana<6E><61>w</title>
<para>
Filtr kana<6E><61>w (<option>channels</option> filter) mo<6D>na u<>y<EFBFBD> w celu dodania
lub usuni<6E>cia kana<6E><61>w, mo<6D>na go tak<61>e u<>y<EFBFBD> do kopiowania lub przekierowywania kana<6E><61>w.
Jest on automatycznie w<><77>czony, je<6A>eli wyj<79>cie warstwy audio filtr<74>w r<><72>ni si<73>
od wej<65>ciowego lub je<6A>li za<7A><61>dano jego uruchomienia. Filtr wy<77><79>cza si<73> sam,
je<EFBFBD>eli nie jest u<>ywany. Liczba parametr<74>w jest dynamiczna:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>nch &lt;1-6&gt;</option></term>
<listitem><para>
  jest to liczba ca<63>kowita z zakresu od <literal>1</literal> do <literal>6</literal>,
  kt<6B>ra ustawia liczb<7A> kana<6E><61>w wej<65>ciowych. Ta opcja jest wymagana.
  Nie podanie jej spowoduje b<><62>d uruchamiania (runtime error) programu.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>nr &lt;1-6&gt;</option></term>
<listitem><para>
  jest to liczba ca<63>kowita z zakresu od <literal>1</literal> do <literal>6</literal>,
  kt<6B>ra u<>ywana jest do okre<72>lenia liczby dr<64>g przekierowania. Parametr ten jest
  opcjonalny. Je<4A>eli jest pomini<6E>ty, stosowane jest domy<6D>lne przekierowanie.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>od1:do1:od2:do2:od3:do3...</option></term>
<listitem><para>
  to pary liczb pomi<6D>dzy <literal>0</literal> a <literal>5</literal>, kt<6B>re
  okre<72>laj<61> gdzie poszczeg<65>lne kana<6E>y maj<61> by<62> przekierowywane.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
  Je<4A>eli podana jest tylko opcja <option>nch</option>, filtr u<>ywa domy<6D>lnego
  przekierowywanie, kt<6B>re dzia<69>a nast<73>puj<75>co: Je<4A>li liczba kana<6E><61>w wyj<79>ciowych jest
  wi<77>ksza ni<6E> wej<65>ciowych, tworzone s<> puste kana<6E>y (w przypadku miksowania z mono
  do stereo, kana<6E> mono jest powtarzany w obu kana<6E>ach wyj<79>ciowych). Je<4A>eli liczba
  kana<6E><61>w wyj<79>ciowych jest mniejsza ni<6E> wej<65>ciowych, nadmiarowe kana<6E>y s<> usuwane.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad 1:
<screen>
mplayer -af channels=4:4:0:1:1:0:2:2:3:3 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
zmieni liczb<7A> kana<6E><61>w na 4 i ustawi 4 drogi przekierowywania, kt<6B>re zamieniaj<61>
kana<EFBFBD> 1 z 0, a 2 i 3 pozostawiaj<61> bez zmian. Zauwa<77>, <20>e je<6A>eli odtwarzany by<62>
no<EFBFBD>nik zawieraj<61>ce 2 kana<6E>y, to kana<6E>y 2 i 3 b<>d<EFBFBD> puste, ale 0 i 1 nadal b<>d<EFBFBD>
zamienione.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad 2:
<screen>
mplayer -af channels=6:4:0:0:0:1:0:2:0:3 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
zmieni liczb<7A> kana<6E><61>w na 6 i ustawi 4 drogi przekierowywania, kt<6B>re skopiuj<75>
kana<EFBFBD> 0 do 0 i 3. Kana<6E>y 4 i 5 b<>d<EFBFBD> puste.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_format">
<title>Konwerter formatu pr<70>bek (sample format converter)</title>
<para>
Filtr formatu (<option>format</option> filter) przekszta<74>ca jedne formaty
pr<EFBFBD>bek w inne. Jest uruchamiany automatycznie, je<6A>li tylko jest wymagany przez
kart<EFBFBD> lub inny filtr d<>wi<77>kowy.
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>bps &lt;numer&gt;</option></term>
<listitem><para>
    mo<6D>e mie<69> warto<74><6F> <literal>1</literal>, <literal>2</literal> lub
    <literal>4</literal>, okre<72>la liczb<7A> bajt<6A>w przypadaj<61>c<EFBFBD> na pr<70>bk<62>. Parametr
    ten jest wymagany. Nie podanie go spowoduje b<><62>d uruchamiania (runtime error).
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>f &lt;format&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest ci<63>giem znak<61>w okre<72>laj<61>cym format pr<70>bki. Ci<43>g jest kombinacj<63>:
    <option>alaw</option>, <option>mulaw</option> lub
    <option>imaadpcm</option>, <option>float</option> lub <option>int</option>,
    <option>unsigned</option> lub <option>signed</option>, <option>le</option> lub
    <option>be</option> (little- lub big-endian). Opcja ta jest wymagana. Jej nie
    podanie, spowoduje b<><62>d podczas uruchamiania (runtime error).
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af format=4:float <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
ustawi format wyj<79>ciowy na 4 bajty danych zmiennoprzecinkowych przypadaj<61>cych na pr<70>bk<62>.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_delay">
<title>Op<EFBFBD><EFBFBD>nienie (delay)</title>
<para>
Filtr op<6F><70>niaj<61>cy (<option>delay</option> filter) op<6F><70>nia d<>wi<77>k zmierzaj<61>cy do
g<EFBFBD>o<EFBFBD>nik<EFBFBD>w, tak <20>eby strumienie d<>wi<77>kowe z r<><72>nych kana<6E><61>w dotar<61>y do nich
jednocze<EFBFBD>nie. Jest to u<>yteczne, je<6A>eli masz wi<77>cej ni<6E> 2 g<>o<EFBFBD>niki. Filtr
ma kilka opcji:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>d1:d2:d3...</option></term>
<listitem><para>
    s<> liczbami rzeczywistymi okre<72>laj<61>cymi op<6F><70>nienie w milisekundach,
    kt<6B>re powinno by<62> zastosowane do ka<6B>dego kana<6E>u. Minimalna warto<74><6F> to 0ms a
    maksymalna to 1000ms.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Aby obliczy<7A> op<6F><70>nienie dla poszczeg<65>lnych kana<6E><61>w, wykonaj nast<73>puje czynno<6E>ci:
</para>

<orderedlist>
<listitem><para>
    Oblicz odleg<65>o<EFBFBD><6F> od g<>o<EFBFBD>nik<69>w do pozycji s<>uchacza (w metrach), to da Ci
    warto<74>ci od s1 do s5 (dla systemu 5.1). Nie ma sensu bra<72> pod uwag<61>
    subwoofera (i tak nie us<75>yszysz r<><72>nicy).
</para></listitem>
<listitem><para>
Odejmij odleg<65>o<EFBFBD><6F> od s1 do s5 od odleg<65>o<EFBFBD>ci maksymalnej tzn.
    s[i] = max(s) - s[i]; i = 1...5
</para></listitem>
<listitem><para>
Oblicz op<6F><70>nienia w nast<73>puj<75>cy spos<6F>b
    d[i] = 1000*s[i]/342; i = 1...5
</para></listitem>
</orderedlist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af delay=10.5:10.5:0:0:7:0 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
op<EFBFBD><EFBFBD>ni lewy i prawy przedni g<>o<EFBFBD>nik o 10.5ms, dwa tylne i subwoofer o 0ms a
centralny o 7ms.
</para>

</sect2>

<sect2 id="af_volume">
<title>Programowa regulacja g<>o<EFBFBD>no<6E>ci (software volume control)</title>

<para>Programowa regulacja g<>o<EFBFBD>no<6E>ci (software volume control) jest obs<62>ugiwana
poprzez filtr g<>o<EFBFBD>no<6E>ci (<option>volume</option> filter). U<>ywaj go ostro<72>nie,
gdy<EFBFBD> mo<6D>e obni<6E>y<EFBFBD> stosunek sygna<6E>u do szumu. W wi<77>kszo<7A>ci wypadk<64>w
najlepszym rozwi<77>zaniem jest ustawienie miksera PCM na maksymaln<6C> warto<74><6F>, wy<77><79>czenie
filtru i regulacja g<>o<EFBFBD>no<6E>ci poziomem g<>o<EFBFBD>no<6E>ci og<6F>lnej miksera. Je<4A>eli Twoja karta
ma cyfrowy mikser PCM zamiast analogowego i zauwa<77>ysz przek<65>amania, u<>yj miksera
MASTER. Je<4A>eli do komputera pod<6F><64>czony jest zewn<77>trzny wzmacniacz
(co zazwyczaj ma miejsce), poziom ha<68>asu mo<6D>e zosta<74> zredukowany poprzez
dostrojenie g<><67>wnego poziomu g<>o<EFBFBD>no<6E>ci (master level) i pokr<6B>t<EFBFBD>a g<>o<EFBFBD>no<6E>ci,
dop<EFBFBD>ki syczenie w tle nie ustanie. Filtr ma dwie opcje:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>v &lt;-200 - +60&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest liczb<7A> rzeczywist<73> pomi<6D>dzy <literal>-200</literal> a
    <literal>+60</literal>, kt<6B>ra przedstawia poziom g<>o<EFBFBD>no<6E>ci w dB. Domy<6D>lny
     poziom to 0dB.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>c</option></term>
<listitem><para>
    jest binarn<72> warto<74>ci<63> kt<6B>ra w<><77>cza lub wy<77><79>cza mi<6D>kkie obcinanie (soft-clipping).
    Mi<4D>kkie obcinanie (soft-clipping) mo<6D>e sprawi<77>, <20>e d<>wi<77>k b<>dzie <20>agodniejszy,
    je<6A>eli wysokie poziomy d<>wi<77>ku s<> u<>yte. Uaktywnij t<> opcj<63>, je<6A>eli moc
    g<>o<EFBFBD>nik<69>w jest zbyt niska. Zwr<77><72> uwag<61>, <20>e ta metoda powoduje przek<65>amania
    i powinna by<62> u<>ywana tylko w ostateczno<6E>ci.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>mplayer -af volume=10.1:0 <replaceable>film.avi</replaceable></screen>
wzmocni d<>wi<77>k o 10.1dB i zastosuje metod<6F> twardego obcinania (hard-clip), je<6A>eli
poziom d<>wi<77>ku jest za wysoki.
</para>

<para>
Ten filtr ma drug<75> w<>a<EFBFBD>ciwo<77><6F>: Mierzy og<6F>lny, maksymalny poziom d<>wi<77>ku i wypisuje go
po zako<6B>czeniu <application>MPlayera</application>. Oszacowana g<>o<EFBFBD>no<6E><6F> mo<6D>e by<62>
u<EFBFBD>yta do ustawienia poziomu d<>wi<77>ku w <application>MEncoderze</application> tak,
<EFBFBD>eby maksymalny zasi<73>g dynamiczny by<62> mo<6D>liwy do osi<73>gni<6E>cia.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_equalizer">
<title>Korektor (equalizer)</title>
<para>
Filtr korektora (<option>equalizer</option> filter) to 10 oktawowy korektor graficzny
zaimplementowany przy pomocy 10 filtr<74>w pasmowych IIR.
Oznacza to, <20>e dzia<69>a bez wzgl<67>du na format odtwarzanego d<>wi<77>ku. <20>rodkowe
cz<EFBFBD>stotliwo<EFBFBD>ci dla tych 10 pasm to:
</para>

<informaltable>
<tgroup cols="2">
<thead>
  <row>
    <entry>Numer pasma</entry><entry>Cz<EFBFBD>stotliwo<EFBFBD><EFBFBD> <20>rodkowa</entry>
  </row>
</thead>
<tbody>
  <row><entry>0</entry><entry>31.25 Hz</entry></row>
  <row><entry>1</entry><entry>62.50 Hz</entry></row>
  <row><entry>2</entry><entry>125.0 Hz</entry></row>
  <row><entry>3</entry><entry>250.0 Hz</entry></row>
  <row><entry>4</entry><entry>500.0 Hz</entry></row>
  <row><entry>5</entry><entry>1.000 kHz</entry></row>
  <row><entry>6</entry><entry>2.000 kHz</entry></row>
  <row><entry>7</entry><entry>4.000 kHz</entry></row>
  <row><entry>8</entry><entry>8.000 kHz</entry></row>
  <row><entry>9</entry><entry>16.00 kHz</entry></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>

<para>
Je<EFBFBD>eli cz<63>stotliwo<77><6F> pr<70>bkowania odtwarzanego d<>wi<77>ku jest ni<6E>sza ni<6E> <20>rodkowa
cz<EFBFBD>stotliwo<EFBFBD><EFBFBD> dla odpowiedniego pasma, to jest ono wy<77><79>czane. Znanym b<><62>dem
jest to, <20>e w<>a<EFBFBD>ciwo<77>ci dla najwy<77>szego pasma nie s<> ca<63>kowicie symetryczne,
je<EFBFBD>eli cz<63>stotliwo<77><6F> pr<70>bki jest zbli<6C>ona do cz<63>stotliwo<77>ci <20>rodkowej danego pasma.
Mo<EFBFBD>na obej<65><6A> ten problem zwi<77>kszaj<61>c jej cz<63>stotliwo<77><6F> (up-sampling), zanim ta
dotrze do filtru korektora (equalizer filter).
</para>

<para>
Filtr ma 10 parametr<74>w:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>g1:g2:g3...g10</option></term>
<listitem><para>
s<EFBFBD> liczbami rzeczywistymi z przedzia<69>u od <literal>-12</literal> do
<literal>+12</literal>, okre<72>laj<61>cymi przyrost dB dla ka<6B>dego pasma cz<63>stotliwo<77>ci.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af equalizer=11:11:10:5:0:-12:0:5:12:12 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
wzmocni d<>wi<77>k w wy<77>szych i ni<6E>szych zakresach cz<63>stotliwo<77>ci, wyciszaj<61>c go
prawie ca<63>kowicie oko<6B>o 1kHz.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_panning">
<title>Filtr pan (panning filter)</title>
<para>
U<EFBFBD>yj filtru pan (<option>pan</option> filter), <20>eby dowolnie miksowa<77> kana<6E>y. Najpro<72>ciej
t<EFBFBD>umacz<EFBFBD>c jest to po<70><6F>czenie programowej regulacji g<>o<EFBFBD>no<6E>ci (software volume control) i
filtru kana<6E><61>w (channels filter). Istniej<65> dla niego 2 podstawowe zastosowania:
</para>

<orderedlist>
<listitem><para>
Miksowanie wielu kana<6E><61>w w mniejsz<73> liczb<7A>, na przyk<79>ad stereo do mono.
</para></listitem>
<listitem><para>
Zmienianie &quot;szeroko<EFBFBD>ci&quot; centralnego g<>o<EFBFBD>nika w systemie przestrzennym.
</para></listitem>
</orderedlist>

<para>
Filtr jest trudny w u<>yciu i b<>dzie wymaga<67> zastosowania <20>mudnej metody pr<70>b i b<><62>d<EFBFBD>w,
zanim zostanie osi<73>gni<6E>ty oczekiwany rezultat. Liczba parametr<74>w filtru zale<6C>y od
liczby kana<6E><61>w:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>nch &lt;1-6&gt;</option></term>
<listitem><para>
jest liczb<7A> ca<63>kowit<69> z przedzia<69>u od <literal>1</literal> do <literal>6</literal> i
jest u<>ywana w celu okre<72>lenia liczby kana<6E><61>w wyj<79>ciowych. Opcja ta jest wymagana.
Nie podanie jej spowoduje b<><62>d uruchamiania (runtime error).
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>l00:l01:l02:..l10:l11:l12:...ln0:ln1:ln2:...</option></term>
<listitem><para>
s<EFBFBD> liczbami rzeczywistymi z przedzia<69>u od <literal>0</literal> do
<literal>1</literal>. <option>l[i][j]</option> ustala ile procent kana<6E>u wej<65>ciowego j
ma by<62> zmiksowanych do kana<6E>u wyj<79>ciowego i.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad 1:
<screen>
mplayer -af pan=1:0.5:0.5 -channels 1 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
zmiksuje kana<6E>y ze stereo do mono.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad 2:
<screen>
mplayer -af pan=3:1:0:1:0.5:0.5 -channels 3 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
da 3 kana<6E> wyj<79>ciowy, zostawiaj<61>c 0 i 1 nietkni<6E>te i miksuj<75>c kana<6E>y 0 i 1
do 2 kana<6E>u wyj<79>ciowego (kt<6B>ry mo<6D>e by<62> na przyk<79>ad wys<79>any do subwoofera).
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_sub">
<title>Subwoofer</title>
<para>
Filtr subwoofera (<option>sub</option> filter) dodaje kana<6E> subwoofera do strumienia
audio. Dane audio u<>yte do stworzenia tego kana<6E>u s<> <20>redni<6E> d<>wi<77>ku w 0 i 1 kanale. D<>wi<77>k
wynikowy zostanie poddany dzia<69>aniu dolnoprzepustowego filtru Butterwortha czwartego rz<72>du
(4th order Butterworth filter) z domy<6D>ln<6C> cz<63>stotliwo<77>ci<63> graniczn<7A> na poziomie 60Hz i
dodany do oddzielnego kana<6E>u w strumieniu audio.
Uwaga: Wy<57><79>cz ten filtr, je<6A>eli odtwarzasz DVD z d<>wi<77>kiem w systemie Dolby Digital 5.1,
w przeciwnym wypadku, jego dzia<69>anie zak<61><6B>ci d<>wi<77>k subwoofera. Filtr ma 2 parametry:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>fc &lt;20-300&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest opcjonaln<6C> liczb<7A> rzeczywist<73>, u<>ywan<61> do okre<72>lenia warto<74>ci
    cz<63>stotliwo<77>ci granicznej w Hz. Prawid<69>owy zakres wynosi od 20Hz do 300Hz. Dla
    uzyskania najlepszego rezultatu, spr<70>buj ustawi<77> j<> na jak najni<6E>sz<73>. Wzbogaci to
    do<64>wiadczenia p<>yn<79>ce z u<>ywania d<>wi<77>ku stereo i w systemie przestrzennym. Domy<6D>ln<6C>
    warto<74>ci<63> jest 60Hz.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>ch &lt;0-5&gt;</option></term>
<listitem><para>
    jest opcjonaln<6C> liczb<7A> ca<63>kowit<69> pomi<6D>dzy <literal>0</literal> a
    <literal>5</literal>, kt<6B>ra okre<72>la numer kana<6E>u, do kt<6B>rego ma zosta<74> wys<79>any
    d<>wi<77>k subwoofera. Domy<6D>lnym jest <literal>5</literal>. Zauwa<77>, <20>e liczb<7A> kana<6E><61>w
    zwi<77>kszy si<73> do <replaceable>ch</replaceable>, je<6A>eli zajdzie taka potrzeba.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af sub=100:4 -channels 5 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
doda kana<6E> subwoofera z cz<63>stotliwo<77>ci<63> graniczn<7A> r<>wn<77> 100Hz do 4 kana<6E>u wyj<79>ciowego.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_surround">
<title>Dekoder d<>wi<77>ku przestrzennego (Surround-sound decoder)</title>
<para>
Macierzowo zakodowany d<>wi<77>k przestrzenny, mo<6D>e by<62> zdekodowany filtrem przestrzennym
(<option>surround</option> filter). Dolby Surround jest przyk<79>adem
formatu zakodowanego macierzowo. Wiele plik<69>w zawieraj<61>cych 2 kana<6E>y audio,
w rzeczywisto<74>ci zawiera d<>wi<77>k przestrzenny zakodowany w tym systemie. Aby u<>y<EFBFBD>
tego filtru potrzebujesz karty z obs<62>ug<75> przynajmniej 4 kana<6E><61>w. Filtr
posiada jedn<64> opcj<63>:
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>d &lt;0-1000&gt;</option></term>
<listitem><para>
jest opcjonaln<6C> liczb<7A> rzeczywist<73> pomi<6D>dzy <literal>0</literal> a
<literal>1000</literal>, u<>ywan<61> do ustawienia op<6F><70>nienia w ms dla tylnych g<>o<EFBFBD>nik<69>w.
Op<EFBFBD><EFBFBD>nienie powinno by<62> ustawione w nast<73>puj<75>cy spos<6F>b: je<6A>li d1 to odleg<65>o<EFBFBD><6F> od
pozycji s<>uchacza do przednich g<>o<EFBFBD>nik<69>w a d2 to odleg<65>o<EFBFBD><6F> od tylnych g<>o<EFBFBD>nik<69>w,
to op<6F><70>nienie d powinno by<62> ustawione na 15ms, je<6A>eli d1 &lt;= d2 i 15 + 5*(d1-d2)
je<EFBFBD>eli d1 &gt; d2. Domy<6D>lna warto<74><6F> dla d to 20ms.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af surround=15 -channels 4 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
doda d<>wi<77>k przestrzenny dekoduj<75>c d<>wi<77>k dla tylnych g<>o<EFBFBD>nik<69>w z op<6F><70>nieniem 15ms.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_export">
<title>Audio Exporter</title>
<para>
Ten filtr audio eksportuje nadchodz<64>cy sygna<6E> do innych proces<65>w,
u<EFBFBD>ywaj<EFBFBD>c mapowania pami<6D>ci (<literal>mmap()</literal>).
Zmapowane obszary zawieraj<61> nag<61><67>wek:

<programlisting>
int nch                      /*ilo<6C><6F> kana<6E><61>w*/
int size		     /*rozmiar bufora*/
unsigned long long counter   /*U<>ywany do zachowania synchronizacji,
                               aktualizowany za ka<6B>dym razem kiedy
                               eksportowane s<> nowe dane.*/
</programlisting>
Reszta to 16-bitowe dane (bez przeplotu).
</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>mmapped_file</option></term>
<listitem><para>
Plik, do kt<6B>rego chcesz eksportowa<77>. Domy<6D>lnie jest to
<filename>~/.mplayer/mplayer-af_export</filename>.
</para></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term><option>nsamples</option></term>
<listitem><para>
Ilo<EFBFBD><EFBFBD> pr<70>bek przypadaj<61>cych na kana<6E>. Domy<6D>lnie jest to <literal>512</literal>.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mplayer -af export=/tmp/mplayer-af_export:1024 <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
wyeksportuje 1024 pr<70>bek na kana<6E> do <filename>/tmp/mplayer-af_export</filename>.
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_extrastereo">
<title>Extrastereo</title>

<para>
Ten filtr d<>wi<77>ku zwi<77>ksza (liniowo) r<><72>nic<69> mi<6D>dzy lewym a prawym kana<6E>em
(tak jak wtyczka extrastereo dla <application>XMMSa</application>)
dodaj<EFBFBD>c efekt &quot;przekazu na <20>ywo&quot; do odtwarzania.
Ma on jeden parametr:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term><option>mul</option></term>
<listitem><para>
to wsp<73><70>czynnik r<><72>nicy wyra<72>ony liczb<7A> rzeczywist<73> (domy<6D>lna warto<74><6F> to
<literal>2.5</literal>). Je<4A>li podasz mu warto<74><6F> <literal>0.0</literal>, d<>wi<77>k b<>dzie
odtwarzany w trybie mono (<28>rednia z dw<64>ch kana<6E><61>w). Je<4A>li natomiast
ustawisz go na <literal>1.0</literal>, d<>wi<77>k pozostamie niezmieniony,
a je<6A>li na <literal>-1.0</literal>, lewy kana<6E> z prawym zostan<61> zamienione.
</para></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para>
Spos<EFBFBD>b u<>ycia:
<screen>
mplayer -af extrastereo <replaceable>media.avi</replaceable>
mplayer -af extrastereo=3.45 <replaceable>media.avi</replaceable><!--
+--></screen>
</para>
</sect2>

<sect2 id="af_volnorm">
<title>Volume normalizer</title>

<para>
Ten filtr audio maksymalnie zwi<77>ksza g<>o<EFBFBD>no<6E><6F>, nie wprowadzaj<61>c przy tym
szum<EFBFBD>w.
</para>

<para>
Spos<EFBFBD>b u<>ycia:
<screen>mplayer -af volnorm <replaceable>media.avi</replaceable></screen>
</para>
</sect2>
</sect1>