mpv/DOCS/xml/pl/mencoder.xml

<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
<!-- Synced with 1.36 -->
<chapter id="mencoder">
<title>Kodowanie z <application>MEncoderem</application></title>

<para>
Pe<EFBFBD>na lista dost<73>pnych opcji <application>MEncodera</application> oraz
przyk<EFBFBD>ady znajduj<75> si<73> na stronie man. W pliku <ulink url="../../tech/encoding-tips.txt">encoding-tips</ulink>
znajduje si<73> du<64>o przyk<79>ad<61>w i przewodnik<69>w skompletowanych z wielu w<>tk<74>w listy dyskusyjnej mplayer-users. W
<ulink url="http://mplayerhq.hu/pipermail/mplayer-users/">archiwum</ulink>
znajdziesz mn<6D>stwo dyskusji o aspektach i problemach zwi<77>zanych z kodowaniem
przy pomocy <application>MEncodera</application>.
</para>

<sect1 id="menc-feat-mpeg4">
<title>Kodowanie dwu-przebiegowe MPEG-4 ("DivX")</title>

<para>
Nazwa zwi<77>zana jest z faktem, i<> przy u<>yciu tej metody plik kodowany jest <emphasis>dwa razy</emphasis>.
Pierwsze kodowanie (dubbed pass) tworzy pliki tymczasowe
(<filename>*.log</filename>) o rozmiarze kilku megabajt<6A>w, nie kasuj ich od razu
(mo<6D>esz natomiast skasowa<77> plik AVI). W drugim przebiegu
przy pomocy danych o bitrate'cie z plik<69>w tymczasowych tworzony jest plik wyj<79>ciowy
drugiego przebiegu. Plik ko<6B>cowy b<>dzie mia<69> o wiele lepsz<73> jako<6B><6F> w por<6F>wnaniu ze standardowym 1-przebiegowym kodowaniem.
Je<EFBFBD>eli pierwszy raz o tym s<>yszysz, powiniene<6E> zajrze<7A> do kt<6B>rego<67> z wielu
przewodnik<EFBFBD>w dost<73>pnych w sieci.
</para>

<example>
<title>kopiowanie <20>cie<69>ki d<>wi<77>kowej</title>
<para>
Dwu-przebiegowe kodowanie DVD do MPEG-4 ("DivX") AVI z kopiowaniem <20>cie<69>ki d<>wi<77>kowej.
<screen>
mencoder dvd://2 -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=1 -oac copy -o <replaceable>film.avi</replaceable>
mencoder dvd://2 -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=2 -oac copy -o <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</example>

<example>
<title>kodowanie <20>cie<69>ki dzwi<77>kowej</title>
<para>
Dwu-przebiegowe kodowanie DVD do MPEG-4 ("DivX") AVI z kodowaniem <20>cie<69>ki d<>wi<77>kowej do MP3.
<screen>
mencoder dvd://2 -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=1 -oac mp3lame -lameopts vbr=3 -o <replaceable>film.avi</replaceable>
mencoder dvd://2 -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=2 -oac mp3lame -lameopts vbr=3 -o <replaceable>film.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</example>
</sect1>

<sect1 id="menc-feat-mpeg">
<title>Kodowanie do formatu MPEG</title>
<para>
<application>MEncoder</application> mo<6D>e tworzy<7A> pliki formatu MPEG (MPEG-PS).
Jest to prawdopodobnie u<>yteczne tylko z kodekiem <emphasis>mpeg1video</emphasis>
pochodz<EFBFBD>cym z <link linkend="ffmpeg"><systemitem class="library">libavcodec</systemitem></link>, poniewa<77> odtwarzacze - za wyj<79>tkiem
<application>MPlayera</application> - oczekuj<75> obrazu zakodowanego w MPEG-1 i
strumienia d<>wi<77>kowego w MPEG-1 warstwa (layer) 2 (MP2) w pliku MPEG.
</para>

<para>
Mo<EFBFBD>liwo<EFBFBD><EFBFBD> ta nie jest zbytnio przydatna w tej chwili, poza tym
zawiera prawdopodobnie wiele b<><62>d<EFBFBD>w, ale najwa<77>niejsze jest to,
<EFBFBD>e <application>MEncoder</application> w tej chwili nie mo<6D>e kodowa<77>
2 warstwy MPEG-1 (MP2) audio kt<6B>rej oczekuj<75> wszystkie odtwarzacze w plikach MPEG.
</para>

<para>
Aby zmieni<6E> wyj<79>ciowy format plik<69>w <application>MEncodera</application>, u<>yj opcji <option>-of mpeg</option>.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mencoder -of mpeg -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg1video -oac copy <replaceable>inne opcje</replaceable> <replaceable>media.avi </replaceable> -o <replaceable>wyjscie.mpg</replaceable>
</screen>
</para>
</sect1>


<sect1 id="menc-feat-rescale">
<title>Przeskalowywanie film<6C>w</title>

<para>
Cz<EFBFBD>sto zachodzi potrzeba zmiany wielko<6B>ci obrazu. Powod<6F>w tego mo<6D>e by<62> wiele:
zmniejszenie rozmiaru pliku, przepustowo<77><6F> sieci, itd. Wi<57>kszo<7A><6F> ludzi stosuje 
ponowne skalowanie przy konwertowaniu p<>yt DVD, SVCD do DivX AVI. Je<4A>eli
chcesz przeskalowywa<77>, przeczytaj sekcj<63> o <link linkend="aspect">zachowywaniu proporcji obrazu</link>.

</para>

<para>
Proces skalowania obs<62>ugiwany jest przez filtr video <literal>scale</literal>
<option>-vf scale=<replaceable>szeroko<EFBFBD><EFBFBD></replaceable>:<replaceable>wysoko<EFBFBD><EFBFBD></replaceable></option>.
Jego jako<6B><6F> mo<6D>e by<62> ustawiona parametrem <option>-sws</option>.
Je<EFBFBD>li nie jest on podany <application>MEncoder</application> u<>yje warto<74>ci 2: bicubic.
</para>

<para>
Przyk<EFBFBD>ad:
<screen>
mencoder <replaceable>wejscie.mpg</replaceable> -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4
-vf scale=640:480 -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</sect1>


<sect1 id="menc-feat-streamcopy">
<title>Kopiowanie strumienia</title>

<para>
<application>MEncoder</application> obs<62>uguje strumienie wej<65>ciowe na dwa sposoby:
<emphasis role="bold">koduje</emphasis> lub <emphasis role="bold">kopiuje</emphasis>
je. Ta sekcja jest o <emphasis role="bold">kopiowaniu</emphasis>.
</para>

<itemizedlist>
<listitem><para>
  <emphasis role="bold">Strumie<EFBFBD> video</emphasis> (opcja <option>-ovc copy</option>):
  mo<6D>na <20>adne rzeczy wyczynia<69>:) Jak wstawianie (nie konwertowanie) FLI, VIDO lub MPEG-1 video w plik AVI!
  Oczywi<77>cie tylko <application>MPlayer</application> potrafi odtwarza<7A> takie pliki :) I prawdopodobnie nie ma
  dla tego <20>adnego sensownego zastosowania. Powa<77>niej: kopiowanie strumieni video mo<6D>e by<62> przydatne
  wtedy, gdy np. tylko strumie<69>  audio ma by<62> zakodowany (np. PCM do MP3).
  </para></listitem>
<listitem><para>
  <emphasis role="bold">Strumie<EFBFBD> audio</emphasis> (opcja <option>-oac copy</option>):
  prosto i przyst<73>pnie. Mo<4D>liwe jest wmiksowanie zewn<77>trznego <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>a (MP3, WAV) do strumienia wyj<79>ciowego.
  U<>yj opcji <option>-audiofile <replaceable>nazwa_pliku</replaceable></option> do tego celu.
  </para></listitem>
</itemizedlist>
</sect1>


<sect1 id="menc-feat-fix-avi">
<title>Naprawianie plik<69>w AVI ze zniszczonym indeksem lub przeplotem</title>

<para>
Najprostsza sprawa. Po prostu kopiujemy strumie<69> audio i video, a
<application>MEncoder</application> generuje indeks. Oczywi<77>cie nie
naprawi to mo<6D>liwych b<><62>d<EFBFBD>w w strumieniu video i/lub audio, ale za to, naprawi pliki z zepsutym przeplotem,
tak wi<77>c opcja <option>-ni</option> nie b<>dzie tu ju<6A> potrzebna.
</para>

<para>
Komenda:
<screen>
mencoder -idx <replaceable>wejscie.avi</replaceable> -ovc copy -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable><!--
--></screen>
</para>


<sect2 id="menc-feat-appending">
<title><EFBFBD><EFBFBD>cznie wielu plik<69>w AVI</title>

<para>
Efektem ubocznym funkcji naprawiania zepsutych plik<69>w AVI jest mo<6D>liwo<77>ci <20><>czenia
2 (lub wi<77>cej) plik<69>w AVI:
</para>

<para>
Komenda:
<screen>cat 1.avi 2.avi | mencoder -noidx -ovc copy -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable> -</screen>
</para>

<note><para>
Komenda ta oczekuje tego, <20>eby <filename>1.avi</filename> i <filename>2.avi</filename> u<>ywa<77>y tego
samego kodeka, rozdzielczo<7A>ci, szybko<6B>ci strumienia (stream rate), i przynajmniej
<filename>1.avi</filename> nie mo<6D>e by<62> zepsute. Mo<4D>liwe, <20>e b<>dziesz musia<69> naprawi<77> pliki wej<65>ciowe,
jak by<62>o opisane
<link linkend="menc-feat-fix-avi">powy<EFBFBD>ej</link>.
</para></note>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="menc-feat-enc-libavcodec">
<title>Kodowanie przy pomocy rodziny kodek<65>w <systemitem class="library">libavcodec</systemitem></title>

<para>
<link linkend="ffmpeg"><systemitem class="library">libavcodec</systemitem></link> umo<6D>liwia proste kodowanie do wielu
interesuj<EFBFBD>cych format<61>w video i audio.
Mo<EFBFBD>esz kodowa<77> do nast<73>puj<75>cych kodek<65>w (mniej lub bardziej aktualne)

<informaltable frame="all">
<tgroup cols="2">
<thead>
<row><entry>Nazwa kodeka</entry><entry>Opis</entry></row>
</thead>
<tbody>
<row><entry>mjpeg</entry><entry>
   Ruchomy JPEG
  </entry></row>
<row><entry>ljpeg</entry><entry>
   Bezstratny JPEG
  </entry></row>
<row><entry>h263</entry><entry>
  H.263
  </entry></row>
<row><entry>h263p</entry><entry>
  H263+
  </entry></row>
<row><entry>mpeg4</entry><entry>
  Standard ISO MPEG-4 (DivX 5, XVID kompatybilne)
  </entry></row>
<row><entry>msmpeg4</entry><entry>
  pierwotny wariant MPEG-4 od MS, v3 (DivX3)
  </entry></row>
<row><entry>msmpeg4v2</entry><entry>
  pierwotny wariant MPEG-4 od MS, v2 (u<>ywany w starych plikach asf)
  </entry></row>
<row><entry>wmv1</entry><entry>
  Windows Media Video, wersja 1 (WMV7)
  </entry></row>
<row><entry>wmv2</entry><entry>
  Windows Media Video, wersja 2 (WMV8)
  </entry></row>
<row><entry>rv10</entry><entry>
  Stary kodek RealVideo
  </entry></row>
<row><entry>mpeg1video</entry><entry>
  MPEG-1 video
  </entry></row>
<row><entry>mpeg2video</entry><entry>
  MPEG-2 video
  </entry></row>
<row><entry>huffyuv</entry><entry>
  bezstratna kompresja
  </entry></row>
<row><entry>asv1</entry><entry>
  ASUS Video v1
  </entry></row>
<row><entry>asv2</entry><entry>
  ASUS Video v2
  </entry></row>
<row><entry>ffv1</entry><entry>
  bezstratny kodek video FFmpeg
  </entry></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>

Pierwsza kolumna zawiera nazw<7A> kodeka, kt<6B>ra powinna by<62> podana za opcj<63>
<literal>vcodec</literal>, np: <option>-lavcopts vcodec=msmpeg4</option>
</para>

<informalexample>
<para>
Przyk<EFBFBD>ad z kompresj<73> MJPEG:
<screen>mencoder dvd://2 -o <replaceable>title2.avi</replaceable> -ovc lavc -lavcopts vcodec=mjpeg -oac copy</screen>
</para>
</informalexample>
</sect1>


<sect1 id="menc-feat-enc-images">
<title>Kodowanie z wielu wej<65>ciowych plik<69>w obrazkowych (JPEG,PNG lub TGA)</title>

<para>
<application>MEncoder</application> jest w stanie stworzy<7A> film z jednego
lub wielu plik<69>w JPEG, PNG lub TGA. Poprzez proste kopiowanie ramek mo<6D>e stworzy<7A> pliki MJPEG
(Motion (ruchomy - przypis t<>umacza) JPEG), MPNG (Motion PNG) lub MTGA (Motion TGA).
</para>

<orderedlist>
<title>Jak to dzia<69>a:</title>
<listitem><para>
  <application>MEncoder</application> <emphasis>dekoduje</emphasis> wej<65>ciowy obrazek/obrazki z pomoc<6F> biblioteki
  <systemitem class="library">libjpeg</systemitem> (w przypadku dekodowania PNG, skorzysta z
  <systemitem class="library">libpng</systemitem>).
  </para></listitem>
<listitem><para>
  Potem <application>MEncoder</application> kompresuje zdekodowane pliki podanym kompresorem
  (DivX4, XviD, FFmpeg msmpeg4, itd.).
  </para></listitem>
</orderedlist>

<formalpara>
<title>Przyk<EFBFBD>ady</title>
<para>
Opis i spos<6F>b dzia<69>ania funkcji <option>-mf</option> znajduj<75> si<73> na stronie man.

<informalexample>
<para>
Tworzenie pliku MPEG-4 ze wszystkich plik<69>w JPEG w aktualnym katalogu:
<screen>
mencoder mf://*.jpg -mf w=800:h=600:fps=25:type=jpg -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4 -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</informalexample>

<informalexample>
<para>
Tworzenie pliku MPEG-4 z wybranych plik<69>w JPEG w aktualnym katalogu:
<screen>
mencoder mf://*.jpg -mf type=jpg:w=800:h=600:fps=25 -ovc copy -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</informalexample>

<informalexample>
<para>
Tworzenie pliku Motion JPEG (MJPEG) ze wszystkich plik<69>w JPEG w aktualnym katalogu:
<screen>
mencoder -mf on:w=800:h=600:fps=25 -ovc copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable> \*.jpg<!--
--></screen>
</para>
</informalexample>

<informalexample>
<para>
Tworzenie nieskompresowanego pliku ze wszystkich plik<69>w PNG w aktualnym katalogu:
<screen>
mencoder -mf on:w=800:h=600:fps=25:type=png -ovc raw -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable> \*.png<!--
--></screen>
</para>
</informalexample>

<note><para>
Szeroko<EFBFBD>ci musi by<62> liczb<7A> podzieln<6C> przez 4, takie s<> ograniczenia formatu RAW RGB AVI.
</para></note>

<informalexample>
<para>
Tworzenie pliku Motion PNG (MPNG) ze wszystkich plik<69>w PNG w aktualnym katalogu:
<screen>mencoder mf://*.png -mf w=800:h=600:fps=25:type=png -ovc copy -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable> <!--
 --></screen>
</para>
</informalexample>

<informalexample>
<para>
Tworzenie pliku Motion TGA (MTGA) ze wszystkich plik<69>w TGA w aktualnym katalogu:
<screen>
mencoder mf://*.tga -mf w=800:h=600:fps=25:type=tga -ovc copy -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable><!--
 --></screen>
</para>
</informalexample>

</para>
</formalpara>
</sect1>


<sect1 id="menc-feat-extractsub">
<title>Ekstraktowanie napis<69>w z DVD do pliku VOBsub</title>

<para>
<application>MEncoder</application> jest w stanie wyci<63>gn<67><6E> napisy z DVD do pliku
w formacie VOBsub. Tworzy je para plik<69>w z rozszerzeniem
<filename>.idx</filename> i <filename>.sub</filename>, kt<6B>re s<> zazwyczaj spakowane do
pojedy<EFBFBD>czego archiwum <filename>.rar</filename>.
<application>MPlayer</application> mo<6D>e je odtwarza<7A> z opcjami
<option>-vobsub</option> i <option>-vobsubid</option>.
</para>

<para>
Podajesz nazw<7A> bazow<6F> (tzn. bez rozszerzenia <filename>.idx</filename> lub
<filename>.sub</filename>) pliku wyj<79>ciowego z
<option>-vobsubout</option> oraz indeks dla tego pliku przez <option>-vobsuboutindex</option>.
</para>

<para>
Je<EFBFBD>eli <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>em nie jest DVD powiniene<6E> u<>y<EFBFBD> opcji <option>-ifo</option>, aby
wskaza<EFBFBD> plik <filename>.ifo</filename> potrzebny do stworzenia pliku wynikowego
<filename>.idx</filename>.
</para>

<para>
Je<EFBFBD>eli <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>em nie jest DVD i nie masz pliku <filename>.ifo</filename>, b<>dziesz musia<69> u<>y<EFBFBD> opcji
<option>-vobsubid</option>, aby poda<64> id j<>zyka, kt<6B>re b<>dzie umieszczone w pliku
<filename>.idx</filename>.
</para>

<para>
Ka<EFBFBD>de uruchomienie do<64><6F>czy do istniej<65>cych napis<69>w, je<6A>eli pliki <filename>.idx</filename>
i <filename>.sub</filename> istniej<65>. Wi<57>c powiniene<6E> je usun<75><6E> przed uruchomieniem.
</para>

<example>
<title>Kopiowanie dw<64>ch napis<69>w z DVD podczas dwu-przebiegowego kodowania</title>
<screen>
rm subtitles.idx subtitles.sub
mencoder dvd://1 -oac copy -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=1 -vobsubout subtitles -vobsuboutindex 0 -sid 2
mencoder dvd://1 -oac copy -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vpass=2 -vobsubout subtitles -vobsuboutindex 1 -sid 5<!--
 --></screen>
</example>

<example>
<title>Kopiowanie francuskich napis<69>w z pliku MPEG</title>
<screen>
rm napisy.idx napisy.sub
mencoder <replaceable>film.mpg</replaceable> -ifo <replaceable>film.ifo</replaceable> -vobsubout napisy -vobsuboutindex 0 -vobsuboutid fr -sid 1<!--
--></screen>
</example>

</sect1>

<sect1 id="aspect">
<title>Utrzymywanie proporcji obrazu (aspect ratio)</title>
<para>
Pliki DVD i SVCD (tzn. MPEG-1/2) zawieraj<61> warto<74><6F> proporcji obrazu, kt<6B>ra
opisuje, jak odtwarzacz ma skalowa<77> strumie<69> video, wi<77>c ludzie nie b<>d<EFBFBD> si<73> m<>czy<7A> (np.: 480x480 + 4:3 = 640x480).
Jednak przy kodowaniu plik<69>w AVI (DivX) musisz by<62> <20>wiadom, <20>e nag<61><67>wek AVI nie przechowuje
tej warto<74>ci. Przeskalowywanie jest obrzydliwe i czasoch<63>onne, musi by<62> jaki<6B> lepszy spos<6F>b!
</para>

<para>Jest</para>

<para>
MPEG-4 posiada unikaln<6C> cech<63>: strumie<69> video mo<6D>e posiada<64> swoj<6F> warto<74><6F> proporcji obrazu.
Tak, dok<6F>adnie jak pliki MPEG-1/2 (DVD, SVCD) i H.263. Niestety, nie ma
<emphasis role="bold"><EFBFBD>adnych</emphasis> odtwarzaczy video kt<6B>re by to wykorzystywa<77>y, opr<70>cz <application>MPlayera</application>.
</para>

<para>
Mo<EFBFBD>liwo<EFBFBD><EFBFBD> ta mo<6D>e by<62> jedynie u<>ywana z kodekiem <systemitem>mpeg4</systemitem>
z biblioteki <link linkend="ffmpeg"><systemitem class="library">libavcodec</systemitem></link>.
Pami<EFBFBD>taj: chocia<69> <application>MPlayer</application>
poprawnie odtworzy stworzone pliki, inne odtwarzacze
u<EFBFBD>yj<EFBFBD> z<>ych proporcji obrazu (aspect ratio).
</para>

<para>
Z pewno<6E>ci<63> powiniene<6E> wyci<63><69> czarne pasy nad i pod obrazem.
Zobacz jak u<>ywa<77> filtr<74>w <systemitem>cropdetect</systemitem> i <systemitem>crop</systemitem> na stronie man.
</para>

<para>
Spos<EFBFBD>b u<>ycia:
<screen>
mencoder <replaceable>przyk<EFBFBD>ad-svcd.mpg</replaceable> -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:autoaspect -vf crop=714:548:0:14 -oac copy -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable>
</screen>
</para>
</sect1>

<sect1 id="custommatrices"><title>Dowolne inter/intra matryce</title>

<para>
Ta cecha <link linkend="ffmpeg"><systemitem class="library">libavcodec</systemitem></link> pozwala ustawi<77> dowolne
inter (I-ramki/ramki kluczowe) i intra (P-ramki/predicted
frames) matryce. Funkcja ta jest obs<62>ugiwana przez wiele kodek<65>w:
<systemitem>mpeg1video</systemitem> i <systemitem>mpeg2video</systemitem>
zg<EFBFBD>aszane s<> jako dzia<69>aj<61>ce.
</para>

<para>
Typowy spos<6F>b u<>ycia tej opcji to ustawienie matrycy na specyfikacje preferowane przez
<ulink url="http://www.kvcd.net/">KVCD</ulink>.
</para>

<para>
<emphasis role="bold">Matryca Kwantyzacji KVCD "Notch":</emphasis>
</para>

<para>
Intra:
<screen>
 8  9 12 22 26 27 29 34
 9 10 14 26 27 29 34 37
12 14 18 27 29 34 37 38
22 26 27 31 36 37 38 40
26 27 29 36 39 38 40 48
27 29 34 37 38 40 48 58
29 34 37 38 40 48 58 69
34 37 38 40 48 58 69 79
</screen>

Inter:
<screen>
16 18 20 22 24 26 28 30
18 20 22 24 26 28 30 32
20 22 24 26 28 30 32 34
22 24 26 30 32 32 34 36
24 26 28 32 34 34 36 38
26 28 30 32 34 36 38 40
28 30 32 34 36 38 42 42
30 32 34 36 38 40 42 44
</screen>
</para>

<para>
Spos<EFBFBD>b u<>ycia:
<screen>
$ mencoder <replaceable>wejscie.avi</replaceable> -o <replaceable>wyjscie.avi</replaceable> -oac copy -ovc lavc -lavcopts inter_matrix=...:intra_matrix=...
</screen>
</para>

<para>
<screen>
$ mencoder <replaceable>wejscie.avi</replaceable> -ovc lavc -lavcopts
vcodec=mpeg2video:intra_matrix=8,9,12,22,26,27,29,34,9,10,14,26,27,29,34,37,
12,14,18,27,29,34,37,38,22,26,27,31,36,37,38,40,26,27,29,36,39,38,40,48,27,
29,34,37,38,40,48,58,29,34,37,38,40,48,58,69,34,37,38,40,48,58,69,79
:inter_matrix=16,18,20,22,24,26,28,30,18,20,22,24,26,28,30,32,20,22,24,26,
28,30,32,34,22,24,26,30,32,32,34,36,24,26,28,32,34,34,36,38,26,28,30,32,34,
36,38,40,28,30,32,34,36,38,42,42,30,32,34,36,38,40,42,44 -oac copy -o svcd.mpg
</screen>
</para>
</sect1>

<sect1 id="menc-feat-dvd-mpeg4">
<title>Rippowanie DVD do wysokiej jako<6B>ci pliku MPEG-4 ("DivX")</title>

<para>
  Jednym z najcz<63>sciej zadawanych pyta<74> jest "Jak zripowa<77> DVD do najwy<77>szej osi<73>galnej
  jako<6B>ci? Nie interesuje mnie rozmiar pliku, chc<68> tylko najwy<77>sz<73> jako<6B><6F>".
</para>

<para>
    To jest co najmniej <20>le sformu<6D>owane. W ko<6B>cu je<6A>eli nie obchodzi Ci<43> rozmiar
    pliku, to czemu nie skopiowa<77> po prostu ca<63>ego strumienia video MPEG-2 z DVD?
    Pewnie, plik b<>dzie mia<69> 5GB, jak chcesz to nie pakuj si<73> w to, ale je<6A>eli chcesz
    najwy<77>szej jako<6B>ci i nie martwi Ci<43> rozmiar pliku, to jest na pewno najlepsze 
    rozwi<77>zanie.
</para>

<para>
  Tak na prawd<77>, powodem dla kt<6B>rego chcesz przekodowa<77> DVD do pliku MPEG-4
  jest w<>a<EFBFBD>nie to, <20>e <emphasis role="bold">zale<EFBFBD>y</emphasis> Ci na rozmiarze pliku.
</para>

<para>
    Trudno jest poda<64> przepis krok-po-kroku jak stworzy<7A> wysokiej jako<6B>ci 
    ripa DVD. Trzeba uwzgl<67>dni<6E> kilka czynnik<69>w, musisz je zrozumie<69> <20>eby
    by<62> zadowolonym z rezultat<61>w jakie osi<73>gniesz. Poni<6E>ej zbadamy kilka
    z tych czynnik<69>w i spojrzymy na przyk<79>ady. Zak<61>adamy, <20>e korzystasz z 
    <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> do kodowania
    video, teorii jednak mo<6D>na u<>ywa<77> przy innych kodekach.
</para>

<para>
    G<><47>wnym za<7A>o<EFBFBD>eniem tego przewodnika jest to, i<> nie masz  konkretnego
    docelowego rozmiaru pliku i nie masz problemu w oddaniu kilku bit<69>w 
    w zamian za popraw<61> jako<6B>ci. Wiele informacji tutaj zawartych jest przydatnych
    w ka<6B>dej sytuacji, ale niekt<6B>re mog<6F> dzia<69>a<EFBFBD> na Twoj<6F> niekorzy<7A><79> je<6A>eli
    masz obrany cel w postaci wielko<6B>ci pliku wynikowego, na przyk<79>ad zmieszczeniu
    video na CD.
</para>

<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-2pass">
<title>Sta<EFBFBD>y Kwantyzator vs. dwu-przebiegowe</title>

<para>
  Istniej<65> trzy podej<65>cia do kodowania video: sta<74>y bitrate (CBR), 
  sta<74>y kwantyzator i kodowanie dwu-przebiegowe (ABR, u<>redniony bitrate).
</para>

<para>
    W ka<6B>dym z tych tryb<79>w, <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
    rozbija ramke na makroblok 16x16 pikseli i aplikuje kwantyzator do ka<6B>dego makrobloku
    Im ni<6E>szy kwantyzator, tym lepsza jako<6B><6F> i wy<77>szy bitrate.
    Metoda jak<61> u<>ywa <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
    do zdeterminowania jaki kwantyzator u<>y<EFBFBD> do danego makrobloku zale<6C>y od wielu
    czynnik<69>w i jest <20>atwo zmienialna. (Jest to bardzo og<6F>lny opis prawdziwego procesu,
    ale warto rozumie<69> podstawowy koncept.)
</para>

<para>
    Kiedy ustawisz sta<74>y bitrate, <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> 
    zakoduje video, niszcz<63>c najmniejsz<73> ilo<6C><6F> detali jaka jest potrzebna <20>eby pozosta<74>
    poni<6E>ej wyznaczonej warto<74>ci bitrate. Je<4A>eli naprawd<77>  nie zale<6C>y Ci na rozmiarze pliku
    m<>g<EFBFBD>by<62> u<>y<EFBFBD> CBR i ustawi<77> bitrate na niesko<6B>czono<6E><6F>. (W praktyce oznacza to liczb<7A>
    tak wysok<6F> aby nie stawia<69>a <20>adnego limitu, np. 10000Kbit.). Bez prawdziwych ogranicze<7A>
    <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> u<>yje dla ka<6B>dego makrobloku 
    mo<6D>liwie najni<6E>szego kwantyzatora (zapisanego w zmiennej <option>vqmin</option>,
    kt<6B>ra domy<6D>lnie jest ustawiona na 2). Gdy tylko ustawisz ni<6E>szy bitrate 
    <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> b<>dzie zmuszony do u<>ycia
    wy<77>szego kwantyzatora, a wi<77>c i pogorszenia jako<6B>ci video. Og<4F>lnie, je<6A>eli zale<6C>y Ci na jako<6B>ci
    wog<6F>le nie powiniene<6E> u<>ywa<77> CBR.
</para>

<para>
   Ze sta<74>ym kwantyzatorem, <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
   u<>ywa kwantyzatora ustawionego przez opcj<63> <option>vqscale</option> 
   na ka<6B>dym makrobloku. Je<4A>eli chcesz najwy<77>szej mo<6D>liwej jako<6B>ci, igonruj<75>c
   bitrate, mo<6D>esz u<>y<EFBFBD> <option>vqscale=2</option>. B<>dzie to mia<69>o taki sam efekt
   jak ustawienie <option>vbitrate</option>=niesko<6B>czono<6E><6F> i domy<6D>lnie 
   <option>vqmin</option> na 2 przy CBR.
</para>

<para>
     Problemem przy sta<74>ym kwantyzowaniu jest to, i<> u<>ywa on danego
     kwantyzatora czy makroblok potrzebuje go czy nie. To znaczy
     <20>e mo<6D>na by<62>oby u<>y<EFBFBD> wy<77>szego kwantyzatora bez starty jako<6B>ci obrazu.
     Po co traci<63> miejsce na niepotrzebnie niski kwantyzator? Tw<54>j procesor
     ma tyle cykli ile jest czasu, ale na twardym dysku jest ograniczona ilos<6F> miejsca.
</para>

<para>
  W dwu-przebiegowym kodowaniu, pierwszy przebieg zripuje film ze sta<74>ym
  bitratem (CBR), ale stworzy plik loguj<75>cy w<>a<EFBFBD>ciwo<77>ci ka<6B>dej ramki. Te
  informacje s<> u<>ywane podczas drugiego przebiegu i na ich podstawie
  dobierany jest odpowiedni kwantyzator. Podczas szybkiej akcji lub 
  scen z ma<6D><61> ilo<6C>ci<63> detali, b<>dzie u<>yty wysoki kwantyzator, a podczas
  wolnego ruchu lub scen z wieloma detalami ni<6E>szy.
</para>

<para>
  Je<4A>eli u<>ywasz <option>vqscale=2</option>, to tracisz miejsce. Je<4A>eli
  u<>ywasz <option>vqscale=3</option>, to nie dostaniesz najwy<77>szej jako<6B>ci.
  Przypu<70><75>my, <20>e ripujesz DVD z opcj<63> <option>vqscale=3</option>, a rezultatem
  jest 1800Kbit. Je<4A>eli zastosujesz dwu-przebiegowe kodowanie z 
  <option>vbitrate=1800</option>, wyj<79>ciowe video b<>dzie mia<69>o 
  <emphasis role="bold">wy<EFBFBD>sz<EFBFBD> jako<6B><6F></emphasis> dla 
  <emphasis role="bold">tej samej warto<74>ci bitrate</emphasis>.
</para>

<para>
     Poniewa<77> jeste<74> ju<6A> przekonany, <20>e dwu-przbiegowe kodowanie jest
     najlepszym rozwi<77>zaniem, prawdziwym pytaniem jest jakiej u<>y<EFBFBD>
     warto<74>ci bitrate? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Idealna warto<74><6F>
     jest najlepszym balansem mi<6D>dzy jako<6B>ci<63> a rozmiarem pliku. 
     Zmienia si<73> ona zale<6C>nie od <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>owego video.
</para>

<para>
     Dobrym punktem startowym dla wysokiej jako<6B>ci rip<69>w jest 2000Kbit
     plus minus 200Kbit. Przy szybkiej akcji, wielu detalach lub poprostu
     gdy masz wysokie wymagania, mo<6D>esz zdecydowa<77> si<73> na 2400
     lub 2600. Przy niekt<6B>rych DVD, mo<6D>esz nie zauwa<77>y<EFBFBD> r<><72>nicy przy
     1400KBit. Najlepiej jest troszk<7A> poeksperymentowa<77> przy r<><72>nych
     warto<74>ciach bitrate.
</para>

</sect2>



<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-crop">
<title>Kadrowanie i Skalowanie</title>

<para>
    Normalne DVD ma rozdzielczo<7A><6F> 720x480 dla NTSC i 720x576 dla PAL,
    ale jest jeszcze flaga m<>wi<77>ca czy jest to obraz pe<70>no ekranowy (4:3), czy
    panoramiczny (16:9). Wiele (je<6A>eli nie wszystkie) panoramiczne DVD nie s<>
    dok<6F>adnie 16:9, tylko 1.85:1 lub 2.35:1 (kineskop). Oznacza to i<> pojawi<77>
    si<73> czarne pasy kt<6B>r<EFBFBD> b<>d<EFBFBD> musia<69>y by<62> wykadrowane.
</para>

<para>
     W tym miejscu pojawia si<73> <application>MPlayer</application> posiadaj<61>cy
     opcj<63> ustalaj<61>c<EFBFBD> prostok<6F>t kadrowania (<option>-vf cropdetect</option>).
     Poniewa<77> MPEG-4 u<>ywa makroblok<6F>w 16x16, b<>dziesz chcia<69> aby ka<6B>dy wymiar
     obrazu by<62> wielokrotno<6E>ci<63> 16, w innym wypadku pogorszy si<73> jako<6B><6F> szczeg<65>lnie
     przy niskich warto<74>ciach bitrate. Mo<4D>esz osi<73>gn<67><6E> to zaokr<6B>glaj<61>c prostok<6F>t kadrowania
     do najbli<6C>szej wielokrotno<6E>ci 16. Przy kadrowaniu b<>dziesz chcia<69> zwi<77>kszy<7A> przesuni<6E>cie
     w osi y o po<70>ow<6F> r<><72>nicy mi<6D>dzy star<61> a now<6F> warto<74>ci<63> tak aby obraz brany by<62>
     z <20>rodka ramki. Z powodu sposobu w jaki obraz jest pr<70>bkowany na DVD  musi to by<62>
     przysta liczba. (Tak naprawd<77> nigdy nie u<>ywaj nieparzystych warto<74>ci przy kadrowaniu 
     ani skalowaniu.) Je<4A>eli nie chcesz wyrzuca<63> kilku pikseli, mo<6D>e wolisz zeskalowa<77>
     obraz. Przyjrzyjmy sie skalowaniu w naszym nast<73>pnym przyk<79>adzie.
</para>

<para>
     Uwa<77>aj te<74> na "mi<6D>kkie" czarne piksele na brzegach. Wykadruj je
     te<74>, bo inaczej b<>dziesz traci<63> bity kt<6B>r<EFBFBD> zostan<61> wykorzystane lepiej 
     gdzie indziej.
</para>

<para>
  Po wszytskim, dostaniesz najprawdopodobniej video kt<6B>rego piksele
  nie s<> raczej ani 1.85:1 czy  2.35:1, tylko co<63> w pobli<6C>u. M<>g<EFBFBD>by<62> policzy<7A>
  nowe proporcje obrazu r<>cznie, ale <application>MEncoder</application>
  oferuje opcj<63> biblioteki <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
  o nazwie <option>autoaspect</option> kt<6B>ra zrobi to za Ciebie. W <20>adnym 
  wypadku nie skaluj pikseli w celu zrobienia z nich kwadrat<61>w, chyba <20>e lubisz
  traci<63> miejsce na twardym dysku. Skalowanie powinno odbywa<77> si<73> przy 
  odtwarzaniu, a odtwarzacz u<>yje proporcji zapisanych w nag<61><67>wku AVI, aby
  zdeterminowa<77> prawid<69>ow<6F> rozdzielczo<7A><6F>.
</para>

</sect2>

<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-quality">
<title>Audio</title>
<para>
     D<>wi<77>k jest o wiele prostszym problemem do rozwi<77>zania.: zostaw go
     poprostu takim jakim jest. Nawet strumienie AC3 5.1 s<> najwy<77>ej  
     448Kbit/s i s<> one warte ka<6B>dego bitu. Kusz<73>ce mo<6D>e wydawa<77> si<73>
     zakodowanie d<>wi<77>ku do wysokiej jako<6B>ci Ogg Vorbis, ale to <20>e nie
     posiadasz dzisiaj odbiornika A/V do AC3 nie oznacza <20>e nie b<>dziesz go mia<69>
     jutro. Zabezpiecz swoje ripy DVD zostawiaj<61>c im strumie<69> AC3.
</para>

</sect2>

<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-interlacing">
<title>Przeplot i Telecine</title>

<para>
  Prawie wszytskie filmy kr<6B>cone s<> z pr<70>dko<6B>ci<63> 24 fps. Poniewa<77> NTSC jest
  29.97 fps, obraz 24 fps trzeba podda<64> dzia<69>aniu kilku proces<65>w aby m<>g<EFBFBD>
  by<62> on odtwarzany na szybko<6B>ci NTSC. Proces ten nazywa si<73> 3:2 pulldown,
  cz<63>sto wi<77>zany z telecine (poniewa<77> pulldown jest cz<63>sto stosowany podczas
  procesu telecine), i naiwnie opisywany jako i<> dzia<69>a on przez zwalnianie filmu do
  23.976 fps, i powtarzaniu co czwartej ramki.
</para>

<para>
   Video w formacie PAL z DVD, o pr<70>dko<6B><6F> 25 fps nie jest poddawane 
   <20>adnym specjalnym procesom. (Praktcznie, PAL mo<6D>e zosta<74> poddany
   procesowi telcine, nazywanemu 2:2 pulldown, ale w praktyce to nie jest
   problemem.) Film 24 fps jest poprostu odtwarzany z pr<70>dko<6B>ci<63> 25 fps. 
   W efekcie film leci troch<63> szybciej ale je<6A>eli nie jeste<74> kosmit<69> pewnie nie 
   zauwa<77>ysz r<><72>nicy. Wi<57>kszo<7A><6F> DVD w PALu posiada poprawiony d<>wi<77>k,
   wi<77>c nawet przy odtwarzaniu z pr<70>dko<6B>ci<63> 25 fps b<>dzie on brzmia<69> poprawnie,
   pomimo tego, i<> <20>cie<69>ka d<>wi<77>kowa (a wiec i ca<63>y film) jest odtwarzana
   4% czasu kr<6B>cej ni<6E> NTSC DVD.
</para>

<para>
     Poniewa<77> video w PAL DVD nie zosta<74>o zmienione, nie musisz martwi<77>
     si<73> o tempo odtwarzania. <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>o jest 25 fps i Twoj rip b<>dzie 25 fps.
     Jednak<61>e, je<6A>eli ripujesz NTSC DVD, mo<6D>liwe <20>e b<>dziesz musia<69> zastosowa<77>
     odwr<77>cone telecine.
</para>

<para>
     W filmach nakr<6B>conych w pr<70>dko<6B>ci 24 fps, video na NTSC DVD jest albo
     ztelecinowane do 29.97 fps lub progresywne 24 fps i przeznaczone to
     telecine kt<6B>re ma zosta<74> wykonane w locie przez odtwarzacz DVD. Z drugiej
     strony, seriale telewizyjne s<> zazwyczaj tylko przeplecione, nie ztelecionowane.
     Jednak<61>e nie jest to regu<67><75>: niekt<6B>re seriale TV s<> przeplecione (jak Buffy 
     Postrach Wampir<69>w), a niekt<6B>re s<> mikstur<75> progresywnego i przeplecionego
     video (jak Angel, lub 24 godziny).
</para>

<para>
     Szczeg<65>lnie polecamy do przeczytania sekcje o tym
     <link linkend="menc-feat-telecine">Jak sobie radzi<7A> z telecine
     i przeplotem w DVD w formacie NTSC</link>.
</para>

<para>
     Je<4A>eli, ripujesz tylko filmy, najprawdopodobniej musisz radzi<7A> sobie tylko
     z obrazem 24 fps progresywnym lub telecine. W takiej sytuacji mo<6D>esz
     u<>y<EFBFBD> fitru <option>pullup</option> (<option>-vf pullup,softskip</option>).
</para>

</sect2>


<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-filtering">
<title>Filtrowanie</title>
<para>
    Og<4F>lnie, chcesz filtrowa<77> jak najmniej aby pozosta<74> najbli<6C>ej jak si<73> da
    do <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>owego DVD. Kadrowanie jest zazwyczaj niezb<7A>dne (opisane powy<77>ej),
    ale nie skaluj obrazu. Skalowanie w d<><64> jest czasami preferowane zamiast
    wysokich kwantyzator<6F>w, chcemy unikn<6B><6E> obu tych rzeczy: pami<6D>taj co
    ustalili<6C>my na pocz<63>tkum, <20>e chcemy wymiena<6E> bity na jako<6B><6F>.
</para>

<para>
    R<>wnie<69> nie zmieniaj warto<74><6F>i gamma, kontrastu, jasno<6E>ci, itd. To co wygl<67>da
    dobrze na Twoim monitorze, mo<6D>e nie wygl<67>da<64> dobrze na innych. Te ustawienia
    powinny by<62> realizowane tylko przy odtwarzaniu.
</para>

<para>
    Jedn<64> rzecz<63> kt<6B>r<EFBFBD> m<>g<EFBFBD>by<62> chcie<69> zrobi<62> jest przepuszczenie obrazu
    przez lekki odszumiaj<61>cy filtr, tak jak np. <option>-vf hqdn3d=2:1:2</option>.
    Zn<5A>w, jest to sprawa lepszego spo<70>ytkowania miejsca: po co traci<63> je 
    na kodowanie szum<75>w je<6A>eli mo<6D>esz doda<64> je podczas odtwarzania? 
    Zwi<77>kszenie parametr<74>w <option>hqdn3d</option> zwi<77>kszy 
    mo<6D>liwo<77>ci kompresji, ale je<6A>eli zwi<77>kszysz parametry za bardzo 
    ryzykujesz utrat<61> klarowno<6E>ci obrazu. Sugerowane powy<77>ej warto<74>ci  
    (<option>2:1:2</option>) s<> do<64><6F> zachowawcze; 
    spr<70>buj poeksperymentowa<77> z wy<77>szmi warto<74>ciami i samemu por<6F>wna<6E> efekty.
</para>

</sect2>


<sect2 id="menc-feat-dvd-mpeg4-example">
<title>Przyk<EFBFBD>ad</title>

<para>
     Kupi<70>e<EFBFBD> wie<69> nowiutk<74> kopi<70> Harrego Pottera i Komnaty Tajemnic (oczywi<77>cie wersj<73>
     panoramiczn<7A>) i chcesz zripowa<77> to DVD aby doda<64> j<> do swojego komputerowego
     kina domowego. Jest to DVD z regionu 1, a wi<77>c NTSC. Poni<6E>szy przyk<79>ad b<>dzie
     dzia<69>a<EFBFBD> z fomratem PAL je<6A>eli pomiesz opcj<63> <option>-ofps 23.976</option>
     (poniewa<77> wej<65>ciowa szybko<6B><6F> jest taka sama jak wyj<79>ciowa), oczywi<77>cie
     paramtery kadrowania b<>d<EFBFBD> inne.
</para>

<para>
     Po uruchomieniu <option>mplayer dvd://1</option>, pod<6F><64>amy opisem
     zawartym w sekcji <link linkend="menc-feat-telecine">Jak sobie radzi<7A> z telecine
     i przeplotem w DVD w formacie NTSC</link> i odkrywamy, <20>e jest to progresywne
     video 24 fps, co oznacza <20>e nie musimy u<>ywa<77> filtr<74>w odwr<77>conego telecine,
     jak <option>pullup</option> czy <option>filmdint</option>.
</para>

<para>
     Nast<73>pnie, chcemy zdeterminowa<77> odpowiedni prostok<6F>t kadrowania,
     u<>ywamy fitru cropdetect:
     
     <screen>mplayer dvd://1 -vf cropdetect</screen>
     
     Przewni<6E> do w pe<70>ni wype<70>nionej ramki (jasna scena), i zobaczysz
     wyj<79>cie <application>MPlayer</application>a na konsoli:
     
     <screen>crop area: X: 0..719  Y: 57..419  (-vf crop=720:362:0:58)</screen>
     
     Teraz odtwarzamy film z tym fitrem aby sprawdzi<7A> jego poprawno<6E><6F>:
     
     <screen>mplayer dvd://1 -vf crop=720:362:0:58</screen>
     
     I widzimy <20>e wygl<67>da <20>wietnie. Teraz, upewniamy sie <20>e wymiary <20>a wielokrotno<6E>ci<63>
     16 . Szeroko<6B><6F> jest w porz<72>dku, niestety wysoko<6B><6F> nie. Poniewa<77> nie
     oblali<6C>my matematyki w liceum, wiemy <20>e najbli<6C>sz<73> wielokrotno<6E>cia
     16 mniejsz<73> ni<6E> 362 jest 352.
     
</para>

<para>
    Mogliby<62>my poprostu u<>y<EFBFBD> <option>crop=720:352:0:58</option>, ale
    <20>adniej by<62>oby wzi<7A><69> troch<63> z g<>ry i z do<64>u aby utrzyma<6D> si<73> na <20>rodku. 
    Zmneijszylismy wysoko<6B><6F> o 10 pikseli, ale nie chcemy zwi<77>kszy<7A>
    przesuni<6E>cia y o 5 pikseli poniewa<77> jest to liczba nieparzysta i
    pogorszy<7A>aby jako<6B><6F>. Zwi<77>kszymy zatem przesuni<6E>cie na osi y o 4 piksele:

   <screen>mplayer dvd://1 -vf crop=720:352:0:62</screen>

    Innym powodem dla kt<6B>rego powinni<6E>my obcina<6E> piksele r<>wnomiernie z g<>ry 
    i do<64>u s<> "po<70>owy czarnych pikseli" kt<6B>re bezwzgl<67>dnie powinni<6E>my obci<63><69> je<6A>eli istniej<65>.
    Pami<6D>taj, je<6A>eli Twoje video jest ztelecinowane, upewnij si<73> <20>e filtr <option>pullup</option>
    (lub inny filtr odwr<77>conego telecine kt<6B>ry zdecydujesz si<73> u<>y<EFBFBD>) pojawia si<73>
    w <20>a<EFBFBD>cuchu fitr<74>w przed fitrem kadrowania. Je<4A>eli video posiada przeplot, 
    usu<73> go przed kadrowaniem. (Je<4A>eli zdecydujesz si<73> pozostawi<77> przeplot, upewnij
    si<73> <20>e wertykalne przesuni<6E>cie kadrowania jest wielokrotno<6E>ci<63> 4.)
</para>

<para>
    Je<4A>eli naprawd<77> jeste<74> przej<65>ty utrat<61> tych 10 pikseli, mo<6D>e wolisz
    przeskalowa<77> wymiary obrazu do najbli<6C>szej wielkortono<6E>ci 16.
    <20>a<EFBFBD>cuch fitr<74>w powinen wygl<67>da<64> tak:

  <screen>-vf crop=720:362:0:58,scale=720:352</screen>

   Skalowanie video w d<><64> oznacza utrat<61> ma<6D>ej ilo<6C>ci detali, kt<6B>ra b<>dzie
   najprawdopodobnie niezauwa<77>alna. Skalowanie w g<>re oznacza utrat<61>
   jako<6B>ci (chyba <20>e zwi<77>kszysz bitrate). Kadrowanie wyrzuca te piksele. Jest
   to wymiana jak<61> trzeba rozwa<77>y<EFBFBD> w ka<6B>dym wypadku. Na przyk<79><6B>d,
   je<6A>eli DVD by<62>o zrobione dla telewizji, mo<6D>esz chcie<69> unikn<6B><6E> wertykalnego
   skalowania, poniewa<77> zestawienie linii odpowiada temu jak obraz by<62> 
   oryginalnie nagrywany.
</para>

<para>
     Przy insepkcji widzimy <20>e  nasz film ma du<64>o akcji i szczeg<65><67><EFBFBD>w, wybieramy
     wi<77>c 2400Kbit na nasze bitrate.
</para>

<para>
     Jeste<74>my gotowi do dwu-przebiegowego kodowania. Przebieg 1:
     
  <screen>mencoder dvd://1 -ofps 23.976 -oac copy -vf crop=720:352:0:62,hqdn3d=2:1:2 -ovc lavc \
-o Harry_Potter_2.avi</screen>

     Drugi przebieg jest taki sam, podajemy tylko opcj<63> <option>vpass=2</option>:

  <screen>mencoder dvd://1 -ofps 23.976 -oac copy -vf crop=720:352:0:62,hqdn3d=2:1:2 -ovc lavc \
-o Harry_Potter_2.avi</screen>
</para>

<para>
     Opcje <option>v4mv:mbd=2:trell</option> ogromnie poprawi<77> jako<6B><6F>
     za cen<65> czasu kodowania. Opcje <option>cmp=3:subcmp=3:mbcmp=3</option>
     wybieraj<61> funkcje por<6F>wnywania kt<6B>re wybieraj<61> lepsza jako<6B><6F> ni<6E> te domy<6D><79>ne.
     Mo<4D>esz poeksperymentowa<77> z tymi warto<74>ciami (skonsultuj stron<6F> man co do 
     prawid<69>owych warto<74>ci) poniewa<77> r<><72>ne funkcj<63> mog<6F> mie<69> du<64>y wp<77>yw na jako<6B><6F>
     zale<6C>nie od matria<69>u <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>owego. Na przyk<79>ad, je<6A>eli <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
     produkuje za du<64>o artefakt<6B>w mo<6D>esz spr<70>bowa<77> wybra<72> eksperymentaln<6C> funkcj<63> NSSE
     jako funkcj<63> por<6F>wnuj<75>c<EFBFBD> przez <option>*cmp=10</option>.
</para>

<para>
     Dla tego filmu, ko<6B>cowe AVI b<>dzie mia<69>o 138 minut i prawie 3GB.
     A poniewa<77> powiedzia<69>e<EFBFBD> <20>e rozmiar nie ma znaczenia, to jest
     akceptowalna wielko<6B><6F>. Jednak<61>e, je<6A>elli chcia<69>by<62> mniejszy plik, m<>g<EFBFBD>by<62>
     spr<70>bowa<77> ni<6E>szy bitrate. Zwi<77>kszanie warto<74>ci bitrate daje malej<65>ce rezultaty,
     wi<77>c je<6A>eli wida<64> wyra<72>n<EFBFBD> r<><72>nic<69> mi<6D>dzy 1800Kbit, a 2000Kbit, to nie znaczy
     <20>e b<>dzie lepiej powy<77>ej 2000Kbit. Ekperymentuj a<> b<>dziesz zadowolony.
</para>

<para>
    Poniewa<77> przepu<70>cili<6C>my <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>owy obraz przez filtr odszumiaj<61>cy, mo<6D>esz chcie<69>
    doda<64> go troch<63> podczas odtwarzania. To razem z fitrem postprocessingu 
    <option>spp</option>, drastycznie poprawia odbi<62>r obrazu i pomaga wyeliminowa<77>
    artefakty. W <application>MPlayer</application>ze dost<73>pna jest opcja 
    <option>autoq</option>. W tym momencie mo<6D>esz r<>wnie<69> poprawi<77>
    gamm<6D> lub/i korekcj<63> kolor<6F>w. Na przyk<79>ad:

  <screen>mplayer Harry_Potter_2.avi -vf spp,noise=9ah:5ah,eq2=1.2 -autoq 3</screen>

</para>
</sect2>

</sect1>

<sect1 id="menc-feat-telecine">
<title>Jak radzi<7A> sobie telecine i przeplotem w NTSC DVD</title>

<formalpara>
<title>Wprowadzenie</title>
<para>
  Radz<64> aby<62> odwiedzi<7A> poni<6E>sz<73> stron<6F> je<6A>eli nie za bardzo rozumiesz co 
  jest napisane w tym dokumencie:
  <ulink url="http://www.divx.com/support/guides/guide.php?gid=10">http://www.divx.com/support/guides/guide.php?gid=10</ulink>
  Ten URL prowadzi do zrozumia<69>ego i rozs<7A>dnej wielko<6B>ci przewodnika traktuj<75>cego o tym 
  czym jest telecine.
</para></formalpara>

<para>
  Z przyczyn technicznych odnosz<73>cych si<73> do wczesnych 
  urz<72>dze<7A> telwizyjnych, ka<6B>de video kt<6B>re mia<69>o by<62> odtwarzane 
  na telewizorze NTSC musia<69>o by<62> ustawione na 59,94 pola na sekund<6E>.
  Filmy i programy nagrane dla telewizji s<> najcz<63><7A>ciej ograniczone
  bezpo<70>rednio do 59,94 p<>l na sekund<6E>, ale wi<77>kszo<7A><6F> film<6C>w kinowych
  jest nagrywanych w 24 lub 23,976 klatkach na sekund<6E>. Kiedy DVD z kinowym
  filmem jest odtwarzane, video jest konwertowane dla telewizji przy pomocy procesu
  nazywanego telecine.
</para>

<para>
  Obraz na DVD, tak naprawd<77> nigdy nie jest przechowywany jako
  59,94 p<>l na sekund<6E>. Dla obrazu kt<6B>ry oryginalnie by<62> 59,94, ka<6B>da 
  para p<>l jest <20><>czona w ramk<6D>, co daje rezultat 29,97 ramek na sekund<6E>.
  Sprz<72>towe odtwarzacze DVD odczytuj<75> flag<61> osadzon<6F> w strumieniu video
  aby okre<72>li<6C> czy parzyste czy nieparzyste linie powinny formowa<77> pierwsze pole.
</para>

<para>
  Zazwyczaj, informacja o 23,976 ramkach na sekund<6E> m<>wi
  odtwarzaczowi DVD, <20>e musi przeprowadzi<7A> telecine w locie.
  Czasami, jednak, proces telecine na obrazie przeprowadzony jest 
  <emphasis>przed</emphasis> umieszczeniem go na DVD; Nawet
  je<6A>eli by<62> on nagrany jako  23,976 ramek na sekund<6E>, staje si<73> on 59,94 
  pola na sekund<6E> i jest przechowywany na dysku jako 29,97 ramek na sekund<6E>.
</para>

<para>
  Patrz<72>c na indywidualne ramki uformowane z ztelecinowanego 
  obrazu 59,94 p<>l na sekund<6E>, przeplot jest wyra<72>nie widoczny przy ruchu, 
  poniewa<77> jedno pole (powiedzmy parzyste linie) reprezentuj<75> moment
  w czasie o 1/59,94 sekundy p<><70>niej ni<6E> pozosta<74>e. Odtwarzanie video z przeplotem
  na komputerze wygl<67>da ohydnie, z dw<64>ch przyczyn, poniewa<77> monitor jest wi<77>kszej
  rozdzielczo<7A>ci i obraz jest wy<77>wietlany ramka-po-ramce zamiast pole-po-polu.
</para>

<para>
Notki:
</para>
<itemizedlist>
<listitem><para>
  Ta sekcja odnosi si<73> tylko do NTSC DVD, nie do PAL.
  </para></listitem>
<listitem><para>
  Przyk<79>adowe komendy <application>MEncodera</application> w tym dokumencie
  <emphasis role="bold">nie</emphasis> s<> przeznaczone do prawdziwego u<>ycia.
  S<> one po prostu minimum do kodowania danej kategorii video. Jak zrobi<62> dobre ripy DVD
  lub precyzyjnie-ustawi<77> <systemitem class="library">libavcodec</systemitem> dla
  najlepszej jako<6B>ci nie s<> zagadnieniami dla tego tego dokumentu.
  </para></listitem>
<listitem><para>
   Jest kilka przypis<69>w do tego dokumentu, zaznaczonych tak: 
  <link linkend="menc-feat-telecine-footnotes">[1]</link>
  </para></listitem>
</itemizedlist>

<sect2 id="menc-feat-telecine-ident">
<title>Jak ustali<6C> jaki typ video masz</title>

<sect3 id="menc-feat-telecine-ident-progressive">
<title>Progresywny</title>
<para>
  Progresywne video by<62>o oryginalnie filmowane przy 23.976 fps (ramek na sekund<6E> - przyp. t<>um.), i
  przechowywane na DVD bez zmian.
</para>

<para>
  Kiedy odtwarzasz progresywne DVD w <application>MPlayerze</application>,
  <application>MPlayer</application> wy<77>wietli nastepuj<75>cy wiersz zaraz gdy film zacznie by<62> odtwarzany:

  <screen> demux_mpg: 24fps progressive NTSC content detected, switching framerate.</screen>
  
  Od tego momentu, demux_mpg niepowinien nigdy powiedzie<69> i<> znalaz<61>
  "30fps NTSC content."
</para>

<para>
  Kiedy ogl<67>dasz progresywne video, nie powiniene<6E> zauwa<77>y<EFBFBD> <20>adnego
  przeplotu. B<>d<EFBFBD> jednak czujny poniewa<77> jest tam czasami wmiksowany ma<6D>y
  kawa<77>ek telecine, tam gdzie si<73> go nie spodziewasz. Napotka<6B>em DVD z programami
  telewizyjnymi w kt<6B>rych przy ka<6B>dej zmianie sceny i  w losowych miejscach by<62>a jedna 
  sekunda telecine. Raz ogl<67>da<64>em DVD kt<6B>ry mia<69> jedn<64> po<70>ow<6F>
  progresywn<77>, a drug<75> ztelecinowan<61>. Je<4A>eli chcesz by<62> <emphasis>naprawd<EFBFBD></emphasis>
  pewny, mo<6D>esz przeskanowa<77> ca<63>y film:

  <screen>mplayer dvd://1 -nosound -vo null -benchmark</screen>

  U<>ycie opcji <option>-benchmark</option> przekazuje
  <application>MPlayerowi</application> aby odtwarza<7A> film 
  tak szybko jak tylko mo<6D>e; ci<63>gle jednak, jako <20>e jest zale<6C>ny od Twojego sprz<72>tu
  mo<6D>e to zaj<61>c troch<63> czasu. Za ka<6B>dym razem demux_mpg zg<7A>asza zmian<61> liczby 
  ramek na sekund<6E>, pierwsza linia nad poka<6B>e czas w kt<6B>rym nast<73>pi<70>a ta zmiana.
</para>

<para>
 Progresywne video jest czasami nazywane "mi<6D>kkie-telecine"
 poniewa<77> jest ono stworzone aby odtwarzac DVD wykona<6E> na nim proces telecine.
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-ident-telecined">
<title>Ztelecinowany</title>
<para>
  Obraz "ztelecinowany" by<62> oryginalnie sfilmowany jako 23,976, ale
  zosta<74> poddany procesowi telecine <emphasis>przed</emphasis>
  zapisaniem go na p<>ycie DVD.
</para>

<para>
  
  <application>MPlayer</application> (nigdy) nie zwraca
  <20>adnych zmian ilo<6C>ci ramek na sekund<6E> kiedy 
  odtwarza ztelecinowane video.
</para>

<para>
  Podczas ogl<67>dania video poddanego procesowi telecine, zobaczysz
  artefakty przeplotu kt<6B>re wydaj<61> si<73> "miga<67>": szybko 
  pojawiaj<61> si<73> i znikaj<61>. Mo<4D>esz si<73> im bli<6C>ej przyjrze<7A> wpisuj<75>c
  <orderedlist>
  <listitem>
    <screen>mplayer dvd://1 -speed 0.1</screen>
    </listitem>
  <listitem><para>
    Przewi<77> na dynamiczne sceny.
    </para></listitem>
  <listitem><para>
  
    Popatrz na wz<77>r przeploto-wygl<67>daj<61>cych i progresywnie-wygl<67>daj<61>cych
    ramek. Je<4A>eli wz<77>r kt<6B>ry widzisz wyg<79>da jak PPPII,PPPII,PPPII,... wtedy video
    ztelecinowane. Je<4A>eli widzisz inny wz<77>r, wtedy mo<6D>liwe jest <20>e video zosta<74>o
    niestandartowo poddane procesowi telecine i <application>MEncoder</application>
    nie mo<6D>e bezstratnie przekonwertowa<77> go do progresywnego video. Je<4A>eli
    nie widzisz <20>adnego wzoru, wtedy najprawdopodobniej video zawiera tylko przeplot.
    </para></listitem>
  </orderedlist>
</para>

<para>
  Czasami video poddane procesowi telecine nazywane jest "twarde-telecine".
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-ident-interlaced">
<title>Przepleciony</title>
<para>
  Przeplecione video by<62>o oryginalnie sfilmowane jako 59,94 p<>l na sekund<6E>
  i przechowywane na DVD jako 29,97 fps. Przeplot to rezultat po<70><6F>czenia 
  par p<>l w ramk<6D>, poniewa<77> w ka<6B>dej ramce, ka<6B>de pole jest oddzielone o 
  1/59,94 sekundy.
</para>

<para>
   Tak jak przy ztelecinowanym video, podczas odtwarzania filmu z przeplotem
  <application>MPlayer</application> nigdy nie
  powinien powiadamia<69> o zmianie ilo<6C>ci ramek na sekund<6E>.
 
</para>

<para>
  Kiedy z bliska ogl<67>dasz przeplecione video z <option>-speed 0.1</option>
  zobaczysz, i<> ka<6B>da pojedy<64>cza klatka jest przepleciona.
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-ident-mixedpt">
<title>Mieszane progresywne i telecine</title>

<para>
  Wszystkie "wymieszane progresywne i telecine" video
  by<62>y oryginalnie nagrane jako 23.976 ramek na sekund<6E>, ale 
  niekt<6B>re cz<63><7A>ci sko<6B>czy<7A>y jako ztelecinowane.
</para>

<para>
  Kiedy <application>MPlayer</application> odtwarza t<> kategori<72>, b<>dzie on
  (zazwyczaj bardzo szybko) prze<7A><65>cza<7A> si<73> tam i z powrotem mi<6D>dzy "30fps
  NTSC" i "24fps progresywne NTSC". Przyjrzyj si<73> wyj<79>ciu 
  <application>MPlayera</application> (na konsoli - przyp. tlum.) aby zobaczy<7A>
  te wiadomo<6D>ci.
</para>

<para>
 Powiniene<6E> przyjrze<7A> si<73> sekcji "30fps NTSC" aby upewni<6E> si<73>
 czy s<> one na pewno telecine a nie tylko przeplecione.
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-ident-mixedpi">
<title>Mieszane progresywne i telecine</title>
<para>
  W "mieszanej progresywnej i przeplecionej" zawarto<74>ci, 
  progresywne i przeplecione video zosta<74>o po<70><6F>czone razem.
</para>

<para>
  Ta kategoria wygl<67>da zupe<70>nie jak "mieszane progresywne i telecine",
  do momentu kiedy przyjrzysz si<73> fragmentom 30fps i zobaczysz i<> nie maja one wzoru telecine.
</para>
</sect3>

</sect2>

<sect2 id="menc-feat-telecine-encode">
<title>Jak zakodowa<77> ka<6B>d<EFBFBD> kategori<72></title>
<para>
 Jak ju<6A> wspomnia<69>em na pocz<63>tku, przyk<79>adowe polecenia <application>MEncodera</application>
 poni<6E>ej <emphasis role="bold">nie</emphasis> s<> przewidziane do rzeczywistego
 u<>ycia; demonstruj<75> one tylko minimalne parametry potrzebne do prawid<69>owego zakodowanie danej kategorii.
</para>

<sect3 id="menc-feat-telecine-encode-progressive">
<title>Progresywne</title>
<para>
  Progresywne video nie wymaga <20>adnego specjalnego filtrowania do kodowania.
  Jedynym koniecznym paramterem jaki musisz u<>y<EFBFBD> jest   <option>-ofps 23.976</option>.
  Inaczej, <application>MEncoder</application> b<>dzie pr<70>bowa<77> kodowa<77> przy pr<70>dko<6B>ci 29,97
  i duplikowa<77> ramki.
</para>

<para>
  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -ovc lavc -ofps 23.976</screen>
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-encode-telecined">
<title>Ztelecinowane</title>
<para>
 Proces telecine mo<6D>e zosta<74> odwr<77>cony, aby odzyska<6B> oryginaln<6C> zawarto<74><6F>
 23,976, przy u<>yciu metody o nazwie odwr<77>cone-telecine.
 <application>MPlayer</application> zawiera dwa filtry kt<6B>re s<> w stanie dokona<6E> tego:
 <option>detc</option> i <option>ivtc</option>. Mo<4D>esz przeczyta<74> stron<6F> man
 aby dowiedzie<69> si<73> co je r<><72>ni, ale je<6A>eli chodzi o DVD to nigdy nie mia<69>em
 problemu z <option>ivtc</option>. Pami<6D>taj, <20>e
 przed przeskalowywaniem powiniene<6E> <emphasis role="bold">zawsze</emphasis>
 odwr<77>ci<63> telecine; odwr<77><72> telecine tak<61>e przed
cropowaniem, chyba <20>e naprawd<77> wiesz co robisz <link linkend="menc-feat-telecine-footnotes">[1]</link>. 
 </para>

<para>
  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -vf ivtc=1 -ovc lavc -ofps 23.976</screen>
</para>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-encode-interlaced">
<title>Przeplecione</title>
<para>
  Dla wi<77>kszo<7A>ci praktycznych przypadk<64>w nie jest mo<6D>liwe ca<63>kowite
  odzyskanie progresywnego video z przeplecionej zawarto<74>ci. 
  Jedynym sposobem bez gubienia po<70>owy pionowej rozdzielczo<7A>ci
  jest podwojenie ilo<6C>ci ramek na sekund<6E> i "zgadni<6E>cie" co powinno
  zast<73>pi<70> odpowiadaj<61>ce linie ka<6B>dego pola (ma to pewne wady - zobacz trzeci<63> metod<6F>).
</para>

<orderedlist>
<listitem><para>
 Kodowanie video z przeplotem. Normalnie, przeplot niszczy szanse enkodera
 na dobre zakodowanie, lecz <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
 posiada dwie opcje pozwalaj<61>ce przechowywa<77> video z przeplotem ciut lepiej:
 <option> ildct</option> i <option>ilme</option>.
 U<>ycie <option>mbd=2</option> jest tak<61>e zalecane <link linkend="menc-feat-telecine-footnotes">[2] </link>
 poniewa<77> zakoduje on makrobloki bez przeplotu w miejscach gdzie nie ma ruchu
 Zauwa<77> i<> opcja <option>-ofps</option> NIE jest tu potrzebna.

  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -ovc lavc -lavcopts ildct:ilme:mbd=2</screen>
  </para></listitem>
<listitem><para>  
  U<>ycie filtru likwiduj<75>cego przeplot przed kodowaniem. Jest kilka takich 
  filtr<74>w, ka<6B>dy ma swoje wady i zalety. Skonsultuj <option>mplayer -pphelp</option>
  aby zobaczy<7A> co jest dost<73>pne (grepuj "deint") i przeszukaj
  <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/homepage/design6/info.html#mailing_lists">
  listy dyskusyjne MPlayera</ulink> aby znale<6C><65> wiele dyskusji na temat r<><72>nych filtr<74>w.
  Ilo<6C><6F> ramek na sekund<6E> zn<7A>w si<73> nie zmienia, wi<77>c nie u<>ywamy <option>-ofps</option>.
  Likwidowanie przeplotu powinno zosta<74> zrobione po kadrowaniu 
  <link linkend="menc-feat-telecine-footnotes">[1]</link> i przed skalowaniem.

  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -vf pp=lb -ovc lavc</screen>
  </para></listitem>
<listitem><para>
  Niestety ta opcja zawiera b<><62>dy w <application>MEncoderze</application>; 
  B<>dzie dzia<69>a<EFBFBD> w <application>MEncoder G2</application>, kt<6B>rego jeszcze nie ma.
  Na razie mo<6D>esz do<64>wiadczy<7A> nieoczekiwanych wywale<6C>.
  <!-- Qba: myslalem ze ktos zaproponuje bardziej formalna wersje :) -->
  
  Celem opcji <option>-vf tfields</option> jest stworzenie pe<70>nej klatki z ka<6B>dego pola,
  co w efekcie daje framerate 59,94. Zalet<65> tego podej<65>cia jest zerowa utrata danych;
  jednak ze wzgl<67>du na to, i<> ka<6B>da ramka pochodzi od jednego pola pozosta<74>e linie musz<73>
  by<62> jako<6B> zinterpolowane. S<> niezbyt dobre metody generowania brakuj<75>cych
  danych, a rezultaty b<>d<EFBFBD> podobne do tych jakie otrzymamy przy filtrach 
  likwiduj<75>cych przeplot. Generowanie brakuj<75>cych linii tworzy kolejne problemy, 
  po prostu ilo<6C><6F> danych si<73> podwaja. Wi<57>c, aby zachowa<77> jako<6B><6F> potrzebny jest 
  wi<77>kszy koduj<75>cy bitrate i wi<77>ksza cze<7A><65> mocy procesora jest u<>ywana do kodowania jak
  i dekodowania. tfields posiada kilka r<><72>nych opcji do generowania brakuj<75>cych linii. Je<4A>eli
  u<>ywasz tej metody, odwo<77>aj si<73> do manuala <!-- podr<64>cznika ?--> i wybierz opcj<63> kt<6B>ra
  najbardziej odpowiada Twojemu materia<69>owi. Zauwa<77>, <20>e gdy u<>ywasz <option>tfields</option>
   <emphasis role="bold">musisz</emphasis> poda<64> i <option>-fps</option>
   i <option>-ofps</option> aby podwoi<6F> ilo<6C><6F> ramek na sekund<6E> Twojego <20>r<EFBFBD>d<EFBFBD>a.
  
  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -vf tfields=2 -ovc lavc -fps 59.94 -ofps 59.94</screen>
  </para></listitem>
<listitem><para>   
  Je<4A>eli planujesz drastyczne zmniejszenie rozdzielczo<7A>ci mo<6D>esz odci<63><69> i zakodowa<77>
  tylko jedno z dw<64>ch p<>l. Oczywi<77>cie stracisz po<70>ow<6F> pionowej rozdzielczo<7A>ci,
   ale je<6A>li chcesz zeskalowa<77> do mniej ni<6E> po<70>owy pionowej rozdzielczo<7A>ci, strata  
   nie b<>dzie mia<69>a du<64>ego znaczenia. Rezultatem b<>dzie progresywny plik o pr<70>dko<6B>ci
   29,97 ramek na sekund<6E>. Procedura wymaga u<>ycia <option>-vf field</option>,
   potem wykadrowania <link linkend="menc-feat-telecine-footnotes">[1]</link>
   i wyskalowania. Pami<6D>taj, i<> b<>dziesz musia<69> skompensowa<77> po<70>ow<6F> pionowej
   rozdzielczo<7A>ci odpowiedni<6E> skal<61>.
   <screen>mencoder dvd://1 -nosound -vf field=0 -ovc lavc</screen>
  </para></listitem>
</orderedlist>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-encode-mixedpt">
<title>Mieszane progresywne i telecine</title>
<para>
  W celu zmienienia zmieszanego video w ca<63>kowicie progresywne, cz<63><7A>ci
  ztelecinowane b<>d<EFBFBD> musia<69>y by<62> poddane procesowi odwr<77>conego telecine.
  S<> dwa filtry kt<6B>re tego dokonaj<61> natywnie, ale najlepszym sposobem 
  jest u<>ycie ich obu po<70><6F>czonych (czytaj dalej aby dowiedzie<69> si<73> wi<77>cej).
</para>

<itemizedlist>
<listitem><para>
  Obecnie najbardziej niezawodn<64> metod<6F> na poradzenie sobie z tym 
  typem video, jest nie odwracanie telecine ztelecinowanych cz<63><7A>ci, ale 
  ztelecinowa<77> nie-ztelecinowane cz<63><7A>ci i odwr<77>ci<63> telecine ca<63>ego video.
  Brzmi skomplikowanie? softpulldown jest filtrem kt<6B>ry zamienia ca<63>e video
  na telecine. Je<4A>eli po softpulldown nast<73>pi <option>detc</option> lub
  <option>ivtc</option>, ko<6B>cowym rezultatem b<>dzie w ca<63>o<EFBFBD>ci progresywne video.
  Kadrowanie i skalowanie powinno by<62> zrobione po operacjach odwracaj<61>cych telecine
  z opcj<63> <option> -ofps 23.976</option>.

  <screen>mencoder dvd://1 -nosound -vf softpulldown,ivtc=1 -ovc lavc -ofps 23.976</screen>
  </para>
  </listitem>
<listitem><para>
  <option>-vf pullup</option> jest zaprojektowane aby odwraca<63> telecine 
  ztelecinowanego materia<69>u, a progresywne dane zostawia<69> w spokoju.
  Pullup nie dzia<69>a za dobrze
  z obecnym <application>MEncoderem</application>, ale b<>dzie dzia<69>a<EFBFBD> z 
  <application>MEncoder G2</application> (kiedy ten b<>dzie tylko gotowy).
  Dzia<69>a dobrze bez opcji <option>-ofps</option>, ale <option>-ofps</option>
  jest potrzebne aby zapobiec poszatkowanemu wyj<79>ciu <!-- hmmmmm-->. Z  
  <option>-ofps</option> pullup czasami zawodzi. Problem wywodzi si<73> z zachowania
  <application>MEncodera</application> kt<6B>ry zrzuca ramki aby zachowa<77>
  synchronizacj<63> mi<6D>dzy d<>wi<77>kiem i obrazem: zrzuca ramki raczej przed wys<79>aniem ich przez
  <20>a<EFBFBD>cuch filtr<74>w, ni<6E> po. W rezultacie <option>pullup</option> jest czasami pozbawiony danych
  kt<6B>rych potrzebuje.
  </para>

  <para>
  Je<4A>eli <application>MEncoder</application> zrzuca za du<64>o ramek pod rz<72>d, 
  zag<61>adza bufor <option>pullupa</option> i powoduje jego nieoczekiwane zamkni<6E>cie.
  </para>

  <para>
  Je<4A>eli nawet <application>MEncoder</application> zrzuca jedn<64> ramk<6D>,
   <option>pullup</option> wci<63><69> nie widzi jej i operuje na z<>ej sekwencji ramek.
  Nawet je<6A>li to nie powoduje nieoczekiwanego zako<6B>czenia,
  <option>pullup</option> nie b<>dzie w stanie podj<64><6A> w<>a<EFBFBD>ciwych decyzji jak
  po<70><6F>czy<7A> progresywne ramki i albo b<>dzie niew<65>a<EFBFBD>ciwie dopasowywa<77> do siebie
   pola albo zrzuca<63> par<61> p<>l aby skompensowa<77>.
  </para>
  </listitem>

<listitem><para>
  Nie u<>ywa<77>em <option>-vf filmdint</option> osobi<62>cie, ale zobacz co
  ma do powiedzenia na ten temat D Richard Felker III:

  <blockquote><para>To jest w porz<72>dku, ale IMO (MZ - Moim zdaniem - przyp. t<>um.)
  to raczej pr<70>buje usun<75><6E> przeplot ni<6E> odwr<77>ci<63> telecine (podobnie
  jak odtwarzacze DVD settop <!-- co ? co to jestr settop-->&amp; progresywne TV)
  czego skutkiem jest ohydne miganie i inne artefakty. 
  Je<4A>eli zamierzasz u<>ywa<77> tego, musisz chocia<69> sp<73>dzi troch<63> czasu
  na dopasowaniu opcji i ogl<67>daniu rezultat<61>w aby upewni<6E> si<73>, <20>e si<73> nie 
  kaszani.</para></blockquote>
  </para></listitem>
</itemizedlist>
</sect3>

<sect3 id="menc-feat-telecine-encode-mixedpi">
<title>Mieszane progresywne i z przeplotem</title>
<para>
  S<> dwie metody na poradzenie sobie z t<> kategori<72>, ka<6B>da jest pewnym 
  kompromisem. Powiniene<6E> zdecydowa<77> na podstawie czasu trwania/miejsca ka<6B>dego
  typu.
  </para>

<itemizedlist>
<listitem><para>
  Traktuj video jak progresywne. Cz<43><7A>ci z przeplotem b<>d<EFBFBD> wygl<67>da<64>y jak 
  z przeplotem i niekt<6B>re przeplecione pola b<>d<EFBFBD> musia<69>y by<62> zrzucone, czego
  rezultatem b<>dzie niemiarowe skakanie. Je<4A>li chcesz mo<6D>esz u<>y<EFBFBD> filtr<74>w
  postprocessingu, ale mo<6D>e to nieznacznie zdegradowa<77> progresywne cz<63><7A>ci.
  </para>

  <para>
  Ta opcja na pewno nie powinna by<62> u<>ywana je<6A>li docelowo masz zamiar
  wy<77>wietla<6C> video na urz<72>dzeniu wykorzystuj<75>cym przeplot (np. z kart<72> TV)
  Je<4A>eli masz ramki z przeplotem 23,937 fps, b<>d<EFBFBD> one ztelecinowane razem 
  z progresywnymi ramkami. Po<50>owa "ramek" z przeplotem b<>dzie wy<77>wietlona
  w czasie wy<77>wietlania trzech p<>l (3/59.94 sekund), co w rezultacie da migaj<61>cy
  "skok wstecz w czasie" efekt kt<6B>ry kiepsko wygl<67>da. Je<4A>eli pr<70>bowa<77>e<EFBFBD>
  tego <emphasis role="bold">musisz</emphasis> u<>y<EFBFBD> filtru
  likwiduj<75>cego przeplot jak <option>lb</option> lub <option>l5</option>.
  </para>

  <para>
  To mo<6D>e by<62> r<>wnie<69> z<>y pomys<79> dla progresywnego obrazu. 
  Zrzuci to pary nieprzerwanych przeplecionych p<>l, daj<61>c w rezultacie nieci<63>g<EFBFBD>o<EFBFBD><6F>
  kt<6B>ra mo<6D>e by<62> bardziej widoczna ni<6E> w drugim przypadku kt<6B>ry pokazuje
  niekt<6B>re ramki dwa razy. Video z przeplotem 29,97 fps jest ju<6A> troch<63>
  poszatkowane poniewa<77> powinno by<62> wy<77>wietlanie z pr<70>dko<6B>ci<63>
  59,94 p<>l na sekund<6E>, wi<77>c zduplikowane pola nie s<> a<> tak widoczne.
  </para>
  
  <para>
  W ka<6B>dym przypadku najlepiej jest rozpatrywa<77> materia<69> i to gdzie masz zamiar 
  go wy<77>wietla<6C>. Je<4A>li video jest w 90% progresywne i nie masz zamiaru nigdy go wy<77>wietla<6C>
  na TV, powiniene<6E> faworyzowa<77> progresywne podej<65>cie. Je<4A>eli jest tylko w po<70>owie
  progresywne, b<>dziesz pewnie chcia<69> je kodowa<77> tak jakby by<62>o
  w ca<63>o<EFBFBD>ci z przeplotem.
  </para>
  </listitem>
  
<listitem><para>
  Traktuj video jakby by<62>o z przeplotem. Niekt<6B>re klatki z progresywnych
  cz<63><7A>ci b<>d<EFBFBD> musia<69>y by<62> zduplikowane, daj<61>c w rezultacie niemiarowe skoki.
  Zn<5A>w filtry  likwiduj<75>ce przeplot mog<6F> nieznacznie zdegradowa<77> progresywne cz<63><7A>ci.
  </para></listitem>

</itemizedlist>
</sect3>

</sect2>

<sect2 id="menc-feat-telecine-footnotes">
<title>Notatki</title>
<orderedlist>
<listitem><formalpara>
  <title>O kadrowaniu:</title>
  <para>
  Video na DVD jest przechowywane w formacie nazywanym YUV 4:2:0.
  W video YUV luma ("jasno<6E><6F>") i chroma ("kolor")
  s<> przechowywane osobno. Poniewa<77> ludzkie oczy s<> mniej wra<72>liwe na
  kolor ni<6E> na jasno<6E><6F>, w obrazie YUV 4:2:0 na cztery piksele luma przypada jeden
  piksel chroma. W progresywnym obrazie, ka<6B>dy kwadrat czterech pikseli luma 
  (dwa na ka<6B>dym boku) ma jeden wsp<73>lny piksel chroma. Musisz wykadrowa<77> progresywne 
  video YUV 4:2:0 do parzystych rozdzielczo<7A>ci, i u<>ywa<77> parzystych przesuni<6E><69>. Na przyk<79>ad 
  <option>crop=716:380:2:26</option> jest OK ale
  <option>crop=716:380:3:26 </option> nie jest.
  </para>
  </formalpara>

  <para>
  Kiedy masz do czynienia z YUV 4:2:0 z przeplotem, sytuacja jest
  troch<63> bardziej skomplikowana. Zamiast ka<6B>dych czterech pikseli
  luma w <emphasis>ramce</emphasis> dziel<65>cych jeden piksel
  chroma, ka<6B>de cztery piksele w <emphasis>polu</emphasis>
  dziel<65> jeden piksel chroma. Kiedy pola s<> przeplatane aby stworzy<7A>
  ramk<6D>, ka<6B>da linia skanuj<75>ca jest wysoko<6B>ci jednego piksela.
  Teraz, zamiast czterech pikseli luma w kwadracie, s<> dwa bok-przy-boku
  i dwa nast<73>pne bok-przy-boku dwie linie skanuj<75>ce ni<6E>ej. Ca<43>e to zamieszanie
   powoduje, <20>e pionowe rozmiary kadru i przesuni<6E>cia musz<73> by<62>
  wielokrotno<6E>ciami czterech. Wymiary poziome mog<6F> pozosta<74> parzyste.
  </para>

  <para>
  Dla telecinowanego video, zalecam kadrowa<77> po procesie odwracania
  telecine. Kiedy video jest ju<6A> progresywne wymagane jest tylko kadrowanie do
  parzystych wymiar<61>w. Je<4A>li naprawd<77> potrzebujesz lekkiego przyspieszenia
  jakie da kadrowanie najpierw musisz kadrowa<77> pionowo do wielokrotno<6E>ci
  czterech, inaczej filtr odwracaj<61>cy telecine nie b<>dzie otrzymywa<77> prawid<69>owych danych.
  </para>

  <para>
  Przy video z przeplotem (nie telecine), musisz zawsze kadrowa<77>
   pionowo do wielokrotno<6E>ci czw<7A>rki, chyba <20>e u<>ywasz opcji 
  <option>-vf field</option> przed kadrowaniem.
  </para>
  </listitem>

<listitem><formalpara>
  <title>O parametrach i jako<6B>ci kodowania:</title>
  <para>
  Tylko to, <20>e poleci<63>em <option>mbd=2</option> tutaj nie znaczy <20>e
  nie mo<6D>e by<62> on u<>ywany gdzie indziej. Razem z <option>trell</option>, 
  <option>mbd=2</option> jest jedn<64> z dw<64>ch najbardziej podnosz<73>cych jako<6B><6F> opcji
  biblioteki <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>, kt<6B>rych zawsze
  powiniene<6E> u<>ywa<77>, chyba <20>e spadek szybko<6B>ci kodowania jest niedopuszczalny
  (np. kodowanie w czasie rzeczywistym). Biblioteka <systemitem class="library">libavcodec</systemitem>
  ma wiele opcji umo<6D>liwiaj<61>cych zwi<77>kszenie jako<6B>ci wyj<79>ciowej kodowania (i zmniejszyenie
  pr<70>dko<6B>ci) ale ten temat jest poza zakresem tego dokumentu.
  </para>
  </formalpara>
  </listitem>

</orderedlist>

</sect2>

</sect1>

</chapter>