mpv/DOCS/pl/formats.html

316 lines
14 KiB
HTML

<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN">
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>Formaty - MPlayer - Odtwarzacz Filmów dla Linuksa</TITLE>
<LINK REL="stylesheet" TYPE="text/css" HREF="../default.css">
<META HTTP-EQUIV="Content-Type" CONTENT="text/html; charset=iso-8859-2">
</HEAD>
<BODY>
<H2><A NAME="formats">2.1 Wspierane formaty</A></H2>
<P>Ważne jest, by wyjaśnić podstawową pomyłkę. Gdy ludzie widzą plik z rozszerzeniem
<B>.AVI</B>, natychmiast wywnioskowują, że to nie jest plik MPEG. To jednak
nie jest prawdą, a przynajmniej nie całkowitą. W przeciwieństwie do popularnego
poglądu, te pliki <B>mogą</B> zawierać wideo w MPEG.</P>
<P>Zauważ, że <B>kodek</B> to nie to samo co <B>format pliku</B>.<BR>
Przykładami <B>kodeków</B> wideo są: MPEG1, MPEG2, DivX, Indeo5, 3ivx.<BR>
Przykładami <B>formatów</B> plików są: MPG, AVI, ASF.</P>
<P>Teoretycznie, możesz umieścić wideo OpenDivX dźwięk MP3 w formacie pliku
<B>MPG</B>. Jednak, większość odtwarzaczy nie odtworzy tego, ponieważ oczekują one
wideo MPEG1 i dźwięk MP2 (w odróżnieniu od <B>AVI</B>, <B>MPG</B> nie posiada
niezbędnych pól do określania jego strumieni wideo i audio). Możesz też umieścić
wideo MPEG1 w pliku AVI.
<A HREF="http://ffmpeg.sourceforge.net">FFmpeg</A> i
<A HREF="encoding.html">MEncoder</A> potrafią tworzyć takie pliki.</P>
<H3><A NAME="video_formats">2.1.1 Formaty wideo</A></H3>
<H4><A NAME="mpeg">2.1.1.1 Pliki MPEG</A></H4>
<P>Pliki MPEG występują w różnych odmianach:</P>
<UL>
<LI>MPG: Jest on najbardziej <B>prostą</B> formą formatu plików MPEG.
Zawiera wideo MPEG1 i dźwięk MP2 (MPEG-1 warstwa 2) lub rzadziej MP1.</LI>
<LI>DAT: Jest to bardzo podobny format do MPG, tyle że z innym rozszerzeniem.
Używany jest w płytach <B>Video CD</B>. Z powodu sposobu tworzenia płyt VCD
i struktury Linuksa, pliki DAT nie mogą być odtwarzane ani kopiowane z VCD jako
regularne pliki. Musisz użyć opcji <CODE>-vcd</CODE> by odtworzyć Video CD.</LI>
<LI>VOB: Jest to format pliku MPEG używany w <B>DVD</B>. Jest taki sam jak MPG,
plus możliwość zawierania napisów lub dźwięku nie-MPEG (AC3). Zawiera
zakodowane wideo MPEG2 i zazwyczaj dźwięk AC3, ale DTS, MP2 i nieskompresowany
LPCM też są dozwolone.<BR> <B>Przeczytaj <A
HREF="cd-dvd.html#dvd">sekcję o DVD</A>!</B></LI>
</UL>
<P>Klatki w pliki MPEG nie są powiązane w grupy. Oznacza to, że możesz
ciąć/łączyć pliki MPEG przy pomocy standardowych narzędzi plikowych (takich jak
<CODE>dd</CODE>, <CODE>cut</CODE>) i pozostaną one całkowicie funkcjonalne.</P>
<P>Jedną z ważnych cech plików MPG jest to, że mają one pole, w którym określa się
stosunek obrazu dla strumienia wideo. Dla przykładu, SVCD rozdzielczość wideo to 480x480
i w nagłówku tego pola ustawione jest 4:3, więc będzie on odtwarzany jako
640x480. Pliki AVI nie zawierają tego pola, więc muszą być przeskalowywane w czasie
kodowania lub odtwarzane z opcją <CODE>-aspect</CODE>.</P>
<H4><A NAME="avi">2.1.1.2 Pliki AVI</A></H4>
<P>Stworzony przez Microsoft, <B>AVI (Audio Video Interleaved)</B> jest
rozpowszechnionym, używanym do różnych celów formatem, aktualnie używany głównie
dla wideo DivX i DivX4. Ma on wiele znanych wad i mankamentów (na przykład
w strumieniowym przesyłaniu). Wspiera jeden strumień wideo i od 0 do 99 strumieni
audio. Rozmiar pliku jest ograniczony do 2 GB, ale jest rozwiązanie pozwalające
na większe pliki o nazwie <B>OpenDMS</B>. Aktualnie Microsoft bardzo odradza
jego używanie i zachęca do ASF/WMF. Nikogo to jednak nie obchodzi.</P>
<P>Jest rozwiązanie, które pozwala na umieszczenie strumienia audio Ogg Vorbis
w plikach AVI, ale powodujące niezgodności ze standardem AVI. MPlayer
potrafi odtwarzać te pliki. Przeszukiwanie także jest dodane, ale poważnie
utrudnione przez źle zakodowane pliki z mylącymi nagłówkami. Na nieszczęście
jedyny koder, który aktualnie potrafi tworzyć takie pliki, NanDub, ma ten
problem.</P>
<P><B>Informacja:</B> Kamery DV tworzą surowy strumień DV który narzędzia przechwytujące
DV konwertują do dwóch różnych typów plików AVI. Plik AVI zawiera później wcześniej
oddzielone strumienie wideo i audio, który MPlayer potrafi odtworzyć
lub surowy strumień DV, dla którego wsparcie jest w budowie.</P>
<P>Są dwa rodzaje plików AVI:</P>
<UL>
<LI><B>Interleaved:</B> Zawartość audio i video jest przeplatana (interleaved).
Jest to standardowe użycie. Rekomendowane i przeważnie używane. Niektóre
narzędzia tworzą pliki interleaved AVI ze złą synchronizacją. MPlayer wykrywa je jako
interleaved, a one tracą synchronizację A/V, prawdopodobnie podczas przeszukiwania.
Te pliki powinny być odtwarzane jako nie-interleaved (z opcją <CODE>-ni</CODE>).</LI>
<LI><B>Non-interleaved:</B> Najpierw znajduje się cały strumień video, a potem cały
strumień audio. Tak więc, wymaga to intensywnego przeszukiwania pliku, powodując
odtwarzanie z sieci lub CD-Romu problematycznym.</LI>
</UL>
<P>MPlayer Wspiera dwa sposoby odwzorowania czasu w plikach AVI:</P>
<UL>
<LI><B>bps-based</B>: Jest oparty na bitrate/próbkowaniu strumienia wideo/audio. Ta
metoda jest używana przez większość odtwarzaczy, włączając w to <A HREF="http://avifile.sourceforge.net">avifile</A>
i Windows Media Player.
Pliki z uszkodzonym nagłówkiem i pliki stworzone z dźwiękiem VBR (zmiennym bitrate), ale nie
z koderem zgłaszającym o VBR spowodują utratę synchronizacji A/V (przeważnie przy
przeszukiwaniu).</LI>
<LI><B>interleaving-based</B>: Nie używa ona wartości bitrate z nagłówka, zamiast tego
używa względnej pozycji próbek interleaved dźwięku i wideo, co pozwala na odtworzenie
źle zakodowanych plików z dźwiękiem VBR.</LI>
</UL>
<P>Każdy kodek dźwięku i wideo jest dozwolony, ale zauważ, że dźwięk VBR nie jest
dobrze wspierany przez większość odtwarzaczy. Format pliku pozwala na użycie
dźwięku VBR, ale większość odtwarzaczy oczekuje dźwięku CBR (stały bitrate),
tak więc nie potrafią dobrze odtworzyć filmu z dźwiękiem VBR. VBR jest
niestandardowy i specyfikacja AVI Microsoftu zawiera tylko dźwięk CBR. Większość
koderów/edytorów tworzy złe pliki gdy używa dźwięku VBR. Są tylko dwa znane wyjątki:
NanDub i <A HREF="encoding.html">MEncoder</A>.</P>
<H4><A NAME="asf">2.1.1.3 Pliki ASF/WMV</A></H4>
<P>ASF (active streaming format) pochodzi z Microsoftu. Stworzyli dwa warianty
ASF, v1.0 i v2.0. v1.0 jest używana przez ich narzędzia (Windows
Media Player i Windows Media Encoder) i jest ściśle tajny. v2.0 jest upubliczniony
i opatentowany :). Oczywiście, różnią się one, w ogóle nie są one ze sobą kompatybilne
(jest to po prostu inne zagranie prawne). MPlayer wspiera tylko v1.0, ponieważ nikt nigdy nie widział
plików v2.0 :). Zauważ, że pliki ASF obecnie są z rozszerzeniem .WMA lub .WMV.</P>
<H4><A NAME="mov">2.1.1.4 Pliki QuickTime/MOV</A></H4>
<P>Ten format został stworzony przez Apple i może zawierać dowolny kodek, CBR lub VBR.
Mają zazwyczaj rozszerzenie .QT lub .MOV. Od czasu gdy grupa MPEG4 wybrała QuickTime'ma
jako rekomendowany format pliku dla MPEG4, ich pliki MOV mają rozszerzenia
.MPG lub .MP4 (Interesujące strumienie video i audio w tych plikach
to naprawdę pliki MPG i AAC. Możesz je wydobyć opcjami
<CODE>-dumpvideo</CODE> i <CODE>-dumpaudio</CODE>.).</P>
<P><B>Informacja:</B> Większość nowych plików QuickTime używa wideo <B>Sorenson</B> i dźwięku
QDesign Music. Zobacz naszą sekcję o kodeku <A HREF="codecs.html#sorenson">Sorenson</A>.</P>
<H4><A NAME="vivo">2.1.1.5 Pliki VIVO</A></H4>
<P>MPlayer pomyślnie dekoduję pliki w formacie VIVO. Największą wadą tego formatu jest
to, że nie ma on bloku z indeksem, ani ustalonego rozmiaru pakietu lub bajtów
synchronizacyjnych i większość plików nie ma nawet klatek kluczowych (keyframe),
więc zapomnij o przeszukiwaniu!</P>
<P>Kodekiem wideo plików VIVO/1.0 jest standardowy <B>h.263</B>. Kodekiem wideo
plików VIVO/2.0 jest zmodyfikowany, niestandardowy <B>h.263v2</B>. Dźwięk jest taki sam,
może to być <B>g.723</B> (standard), lub <B>Vivo Siren</B>.</P>
<P>Zobacz sekcje <A HREF="codecs.html#vivo_video">Kodek wideo VIVO</A> i
<A HREF="codecs.html#vivo_audio">Kodek audio VIVO</A> po instrukcje
instalacji.</P>
<H4><A NAME="fli">2.1.1.6 Pliki FLI</A></H4>
<P><B>FLI</B> jest to bardzo stary format używany przez Autodesk Animator, ale jest on
podstawowym formatem pliku dla krótkich animacji w sieci. MPlayer demuksuje (demuxed)
i dekoduje filmy FLI i potrafi nawet je przeszukiwać (użyteczne przy zapętleniu
opcją <CODE>-loop</CODE>). Pliki FLI nie mają klatek kluczowych (keyframe),
więc obraz może być zniekształcony przez krótki czas po przeszukiwaniu.</P>
<H4><A NAME="real">2.1.1.7 Pliki RealMedia (RM)</A></H4>
<P>Tak, MPlayer potrafi czytać (demux) pliki RealMedia (.rm). Przeszukiwanie działa,
ale musisz wyraźnie podać opcję <CODE>-forceidx</CODE> (format wspiera keyframe'y).
Oto listy wspieranych kodeków
<A HREF="codecs.html#realvideo">RealVideo</A>
i <A HREF="codecs.html#realaudio">RealAudio</A>.</P>
<H4><A NAME="nuppelvideo">2.1.1.8 Pliki NuppelVideo</A></H4>
<P><A HREF="http://mars.tuwien.ac.at/~roman/nuppelvideo">NuppelVideo</A>
jest narzędziem przechwytującym TV (AFAIK:). MPlayer może odczytać jego pliki
.NUV (tylko NuppelVideo 5.0). Te pliki mogą zawierać nieskompresowane YV12,
skompresowane YV12+RTJpeg, skompresowane YV12 RTJpeg+lzo, i skompresowane YV12+lzo klatki.
MPlayer dekoduje je wszystkie (i również <B>koduje</B> je MEncoderem do DivX/itp!).
Przeszukiwanie działa.</P>
<H4><A NAME="yuv4mpeg">2.1.1.9 Pliki yuv4mpeg</A></H4>
<P><A HREF="http://mjpeg.sourceforge.net">yuv4mpeg / yuv4mpeg2</A> jest formatem pliku
używanym przez <A HREF="http://mjpeg.sf.net">programy mjpegtools</A>.
Możesz przechwytywać, tworzyć, filtrować lub kodować wideo w tym formacie formacie
używając tych programów. Ten format pliku jest tak naprawdę sekwencją nieskompresowanych
obrazów YUV 4:2:0.</P>
<H4><A NAME="film">2.1.1.10 Pliki FILM</A></H4>
<P>Ten format jest używany w starych CD-Romach z grami dla Segi Saturn.</P>
<H4><A NAME="roq">2.1.1.11 Pliki RoQ</A></H4>
<P>Pliki RoQ są multimedialnymi plikami używanymi w niektórych grach ID takich jak Quake III
i Return to Castle Wolfenstein.</P>
<H4><A NAME="ogg">2.1.1.12 Pliki OGG/OGM</A></H4>
<P>Jest to nowy format pliku z <A HREF="http://www.xiph.org">Xiphophorus</A>.
Może zawierać dowolny kodek wideo lub audio, CBR lub VBR. Będziesz musiał
zainstalować <CODE>libogg</CODE> i <CODE>libvorbis</CODE> przed
kompilacją MPlayera, by móc je odtworzyć.</P>
<H4><A NAME="sdp">2.1.1.13 Pliki SDP</A></H4>
<P><A HREF="ftp://ftp.rfc-editor.org/in-notes/rfc2327.txt">SDP</A>
jest standardowym formatem IETF do opisywania strumieni RTP wideo i/lub audio.
(wymagane są biblioteki "<A HREF="http://www.live.com/mplayer/">LIVE.COM
Streaming Media</A>".)</P>
<H4><A NAME="pva">2.1.1.14 Pliki PVA</A></H4>
<P>PVA jest formatem podobnym do MPEG używanym przez oprogramowanie dostarczane
z kartami DVB TV (np.: MultiDec, WinTV) w Windowsie.</P>
<P>Specyfikację PVA możesz pobrać z poniższego adresu:
<A HREF="http://www.technotrend.de/download/av_format_v1.pdf">http://www.technotrend.de/download/av_format_v1.pdf</A></P>
<H4><A NAME="gif">2.1.1.15 Pliki GIF</A></H4>
<P>Format <B>GIF</B> jest podstawowym formatem graficznym w sieci. Są dwie wersje
specyfikacji GIFa, GIF87a i GIF89a. Główną różnicą jest to, że GIF89a
umożliwia tworzenie animacji. MPlayer wspiera oba formaty poprzez użycie
biblioteki libungif lub innej kompatybilnej z libgif. Nie-animowane GIFy będą
wyświetlone jako jednoklatkowe wideo. (Użyj opcji <CODE>-loop</CODE> i
<CODE>-fixed-vo</CODE> by wyświetlić je dłużej.)</P>
<P>Aktualnie MPlayer nie wspiera przeszukiwania w plikach GIF. Pliki GIF
nie mają wymaganego ustalonego rozmiaru klatki, ani ustalonego tempa klatek.
Raczej, każda klatka ma niezależny rozmiar i jest przypuszczalnie pozycjonowana
w określonym miejscu w polu o określonym rozmiarze. Tempo klatek jest kontrolowane
przez opcjonalny blok przed każdą klatką, który określa opóźnienie następnej klatki
w setnych sekundy.</P>
<P>Standardowy plik GIF zawiera klatkę 24-bitową RGB z w większości 8-bitową paletą kolorów.
Klatki te są zazwyczaj skompresowane przy użyciu LZW, jednak niektóre
kodery GIF tworzą nieskompresowane klatki by ominąć patenty na kompresje
LZW.</P>
<P>Jeżeli twoja dystrybucja nie zawiera libungif, pobierz kopie ze
<A HREF="http://prtr-13.ucsc.edu/~badger/software/libungif/index.shtml">strony domowej libungif</A>.
Po dokładne techniczne informacje, zobacz
<A HREF="http://www.w3.org/Graphics/GIF/spec-gif89a.txt">specyfikację GIF89a</A>.</P>
<H3><A NAME="audio_formats">2.1.2 Formaty audio</A></H3>
<P>MPlayer jest odtwarzaczem <B>Filmów</B> a nie <B>Media</B>, chociaż
potrafi odtworzyć niektóre pliki formatów audio (są one wypisane w sekcji poniżej).
To nie jest zalecane użycie MPlayera, lepiej używaj
<A HREF="http://www.xmms.org">xmms</A>.</P>
<H4><A NAME="mp3">2.1.2.1 Pliki MP3</A></H4>
<P>Możesz mieć problemy z odtwarzaniem pewnych plików MP3 ponieważ MPlayer źle
wykrywa MPEGi i odtwarza je niepoprawnie lub w ogóle. Nie może to być naprawione
bez dołączeni wsparcia dla konkretnych popsutych plików MPEG, tak więc
pozostawiamy takie sprawy na najbliższą przyszłość. Flaga <CODE>-demuxer</CODE> określona
w stronie manuala może pomóc w tych przypadkach.</P>
<H4><A NAME="wav">2.1.2.2 Pliki WAV</A></H4>
<H4><A NAME="ogg_vorbis">2.1.2.3 Pliki OGG/OGM (Vorbis)</A></H4>
<P>Wymaga poprawnie zainstalowanych <CODE>libogg</CODE> i
<CODE>libvorbis</CODE>.</P>
<H4><A NAME="wma">2.1.2.4 Pliki WMA/ASF</A></H4>
<H4><A NAME="mp4">2.1.2.5 Pliki MP4</A></H4>
<H4><A NAME="cdda">2.1.2.6 Audio CD</A></H4>
<P>MPlayer może używać <B>cdparanoia</B> (bibliotek) by odtwarzać CDDA (Audio CD).
Zakres tego rozdziału nie pozwala na wyliczenie funkcji cdparanoia'i.</P>
<P>Zobacz opcję <CODE>-cdda</CODE> w manualu, która może być użyta do podawania opcji
do cdparanoia.</P>
<H4><A NAME="xmms">2.1.2.7 XMMS</A></H4>
<P>MPlayer może używać pluginów wejścia XMMS by odtwarzać wiele formatów plików. Są tam
pluginy dla melodii gry SNES, melidii SID (z Commodore 64), wielu formatów Amigii,
.xm, .it, VQF, musepack, Bonk, shorten i wielu innych. Możesz je znaleźć na
<A HREF="http://www.xmms.org/plugins_input.html">stronie z pluginami do XMMSa</A>.</P>
<P>Do tej funkcji musisz mieć XMMSa i skompilować MPlayera z
<CODE>./configure --enable-xmms</CODE>. Jeżeli to nie działa, możliwe, że musisz
podać ścieżki do katalogów z pluginami i bibliotekami XMMS poprzez opcje
<CODE>--with-xmmsplugindir</CODE> i <CODE>--withxmmslibdir</CODE>.</P>
</BODY>
</HTML>