mpv/DOCS/pl/formats.html

316 lines
14 KiB
HTML
Raw Normal View History

<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN">
<HTML>
<HEAD>
<TITLE>Formaty - MPlayer - Odtwarzacz Film<6C>w dla Linuksa</TITLE>
<LINK REL="stylesheet" TYPE="text/css" HREF="../default.css">
<META HTTP-EQUIV="Content-Type" CONTENT="text/html; charset=iso-8859-2">
</HEAD>
<BODY>
<H2><A NAME="formats">2.1 Wspierane formaty</A></H2>
<P>Wa<EFBFBD>ne jest, by wyja<6A>ni<6E> podstawow<6F> pomy<6D>k<EFBFBD>. Gdy ludzie widz<64> plik z rozszerzeniem
<B>.AVI</B>, natychmiast wywnioskowuj<75>, <20>e to nie jest plik MPEG. To jednak
nie jest prawd<77>, a przynajmniej nie ca<63>kowit<69>. W przeciwie<69>stwie do popularnego
pogl<67>du, te pliki <B>mog<EFBFBD></B> zawiera<72> wideo w MPEG.</P>
<P>Zauwa<EFBFBD>, <20>e <B>kodek</B> to nie to samo co <B>format pliku</B>.<BR>
Przyk<79>adami <B>kodek<EFBFBD>w</B> wideo s<>: MPEG1, MPEG2, DivX, Indeo5, 3ivx.<BR>
Przyk<79>adami <B>format<EFBFBD>w</B> plik<69>w s<>: MPG, AVI, ASF.</P>
<P>Teoretycznie, mo<6D>esz umie<69>ci<63> wideo OpenDivX d<>wi<77>k MP3 w formacie pliku
<B>MPG</B>. Jednak, wi<77>kszo<7A><6F> odtwarzaczy nie odtworzy tego, poniewa<77> oczekuj<75> one
wideo MPEG1 i d<>wi<77>k MP2 (w odr<64><72>nieniu od <B>AVI</B>, <B>MPG</B> nie posiada
niezb<7A>dnych p<>l do okre<72>lania jego strumieni wideo i audio). Mo<4D>esz te<74> umie<69>ci<63>
wideo MPEG1 w pliku AVI.
<A HREF="http://ffmpeg.sourceforge.net">FFmpeg</A> i
<A HREF="encoding.html">MEncoder</A> potrafi<66> tworzy<7A> takie pliki.</P>
<H3><A NAME="video_formats">2.1.1 Formaty wideo</A></H3>
<H4><A NAME="mpeg">2.1.1.1 Pliki MPEG</A></H4>
<P>Pliki MPEG wyst<73>puj<75> w r<><72>nych odmianach:</P>
<UL>
<LI>MPG: Jest on najbardziej <B>prost<EFBFBD></B> form<72> formatu plik<69>w MPEG.
Zawiera wideo MPEG1 i d<>wi<77>k MP2 (MPEG-1 warstwa 2) lub rzadziej MP1.</LI>
<LI>DAT: Jest to bardzo podobny format do MPG, tyle <20>e z innym rozszerzeniem.
U<>ywany jest w p<>ytach <B>Video CD</B>. Z powodu sposobu tworzenia p<>yt VCD
i struktury Linuksa, pliki DAT nie mog<6F> by<62> odtwarzane ani kopiowane z VCD jako
regularne pliki. Musisz u<>y<EFBFBD> opcji <CODE>-vcd</CODE> by odtworzy<7A> Video CD.</LI>
<LI>VOB: Jest to format pliku MPEG u<>ywany w <B>DVD</B>. Jest taki sam jak MPG,
plus mo<6D>liwo<77><6F> zawierania napis<69>w lub d<>wi<77>ku nie-MPEG (AC3). Zawiera
zakodowane wideo MPEG2 i zazwyczaj d<>wi<77>k AC3, ale DTS, MP2 i nieskompresowany
LPCM te<74> s<> dozwolone.<BR> <B>Przeczytaj <A
HREF="cd-dvd.html#dvd">sekcj<63> o DVD</A>!</B></LI>
</UL>
<P>Klatki w pliki MPEG nie s<> powi<77>zane w grupy. Oznacza to, <20>e mo<6D>esz
ci<63><69>/<2F><>czy<7A> pliki MPEG przy pomocy standardowych narz<72>dzi plikowych (takich jak
<CODE>dd</CODE>, <CODE>cut</CODE>) i pozostan<61> one ca<63>kowicie funkcjonalne.</P>
<P>Jedn<EFBFBD> z wa<77>nych cech plik<69>w MPG jest to, <20>e maj<61> one pole, w kt<6B>rym okre<72>la si<73>
stosunek obrazu dla strumienia wideo. Dla przyk<79>adu, SVCD rozdzielczo<7A><6F> wideo to 480x480
i w nag<61><67>wku tego pola ustawione jest 4:3, wi<77>c b<>dzie on odtwarzany jako
640x480. Pliki AVI nie zawieraj<61> tego pola, wi<77>c musz<73> by<62> przeskalowywane w czasie
kodowania lub odtwarzane z opcj<63> <CODE>-aspect</CODE>.</P>
<H4><A NAME="avi">2.1.1.2 Pliki AVI</A></H4>
<P>Stworzony przez Microsoft, <B>AVI (Audio Video Interleaved)</B> jest
rozpowszechnionym, u<>ywanym do r<><72>nych cel<65>w formatem, aktualnie u<>ywany g<><67>wnie
dla wideo DivX i DivX4. Ma on wiele znanych wad i mankament<6E>w (na przyk<79>ad
w strumieniowym przesy<73>aniu). Wspiera jeden strumie<69> wideo i od 0 do 99 strumieni
audio. Rozmiar pliku jest ograniczony do 2 GB, ale jest rozwi<77>zanie pozwalaj<61>ce
na wi<77>ksze pliki o nazwie <B>OpenDMS</B>. Aktualnie Microsoft bardzo odradza
jego u<>ywanie i zach<63>ca do ASF/WMF. Nikogo to jednak nie obchodzi.</P>
<P>Jest rozwi<77>zanie, kt<6B>re pozwala na umieszczenie strumienia audio Ogg Vorbis
w plikach AVI, ale powoduj<75>ce niezgodno<6E>ci ze standardem AVI. MPlayer
potrafi odtwarza<7A> te pliki. Przeszukiwanie tak<61>e jest dodane, ale powa<77>nie
utrudnione przez <20>le zakodowane pliki z myl<79>cymi nag<61><67>wkami. Na nieszcz<63><7A>cie
jedyny koder, kt<6B>ry aktualnie potrafi tworzy<7A> takie pliki, NanDub, ma ten
problem.</P>
<P><B>Informacja:</B> Kamery DV tworz<72> surowy strumie<69> DV kt<6B>ry narz<72>dzia przechwytuj<75>ce
DV konwertuj<75> do dw<64>ch r<><72>nych typ<79>w plik<69>w AVI. Plik AVI zawiera p<><70>niej wcze<7A>niej
oddzielone strumienie wideo i audio, kt<6B>ry MPlayer potrafi odtworzy<7A>
lub surowy strumie<69> DV, dla kt<6B>rego wsparcie jest w budowie.</P>
<P>S<EFBFBD> dwa rodzaje plik<69>w AVI:</P>
<UL>
<LI><B>Interleaved:</B> Zawarto<74><6F> audio i video jest przeplatana (interleaved).
Jest to standardowe u<>ycie. Rekomendowane i przewa<77>nie u<>ywane. Niekt<6B>re
narz<72>dzia tworz<72> pliki interleaved AVI ze z<><7A> synchronizacj<63>. MPlayer wykrywa je jako
interleaved, a one trac<61> synchronizacj<63> A/V, prawdopodobnie podczas przeszukiwania.
Te pliki powinny by<62> odtwarzane jako nie-interleaved (z opcj<63> <CODE>-ni</CODE>).</LI>
<LI><B>Non-interleaved:</B> Najpierw znajduje si<73> ca<63>y strumie<69> video, a potem ca<63>y
strumie<69> audio. Tak wi<77>c, wymaga to intensywnego przeszukiwania pliku, powoduj<75>c
odtwarzanie z sieci lub CD-Romu problematycznym.</LI>
</UL>
<P>MPlayer Wspiera dwa sposoby odwzorowania czasu w plikach AVI:</P>
<UL>
<LI><B>bps-based</B>: Jest oparty na bitrate/pr<70>bkowaniu strumienia wideo/audio. Ta
metoda jest u<>ywana przez wi<77>kszo<7A><6F> odtwarzaczy, w<><77>czaj<61>c w to <A HREF="http://avifile.sourceforge.net">avifile</A>
i Windows Media Player.
Pliki z uszkodzonym nag<61><67>wkiem i pliki stworzone z d<>wi<77>kiem VBR (zmiennym bitrate), ale nie
z koderem zg<7A>aszaj<61>cym o VBR spowoduj<75> utrat<61> synchronizacji A/V (przewa<77>nie przy
przeszukiwaniu).</LI>
<LI><B>interleaving-based</B>: Nie u<>ywa ona warto<74>ci bitrate z nag<61><67>wka, zamiast tego
u<>ywa wzgl<67>dnej pozycji pr<70>bek interleaved d<>wi<77>ku i wideo, co pozwala na odtworzenie
<20>le zakodowanych plik<69>w z d<>wi<77>kiem VBR.</LI>
</UL>
<P>Ka<EFBFBD>dy kodek d<>wi<77>ku i wideo jest dozwolony, ale zauwa<77>, <20>e d<>wi<77>k VBR nie jest
dobrze wspierany przez wi<77>kszo<7A><6F> odtwarzaczy. Format pliku pozwala na u<>ycie
d<>wi<77>ku VBR, ale wi<77>kszo<7A><6F> odtwarzaczy oczekuje d<>wi<77>ku CBR (sta<74>y bitrate),
tak wi<77>c nie potrafi<66> dobrze odtworzy<7A> filmu z d<>wi<77>kiem VBR. VBR jest
niestandardowy i specyfikacja AVI Microsoftu zawiera tylko d<>wi<77>k CBR. Wi<57>kszo<7A><6F>
koder<65>w/edytor<6F>w tworzy z<>e pliki gdy u<>ywa d<>wi<77>ku VBR. S<> tylko dwa znane wyj<79>tki:
NanDub i <A HREF="encoding.html">MEncoder</A>.</P>
<H4><A NAME="asf">2.1.1.3 Pliki ASF/WMV</A></H4>
<P>ASF (active streaming format) pochodzi z Microsoftu. Stworzyli dwa warianty
ASF, v1.0 i v2.0. v1.0 jest u<>ywana przez ich narz<72>dzia (Windows
Media Player i Windows Media Encoder) i jest <20>ci<63>le tajny. v2.0 jest upubliczniony
i opatentowany :). Oczywi<77>cie, r<><72>ni<6E> si<73> one, w og<6F>le nie s<> one ze sob<6F> kompatybilne
(jest to po prostu inne zagranie prawne). MPlayer wspiera tylko v1.0, poniewa<77> nikt nigdy nie widzia<69>
plik<69>w v2.0 :). Zauwa<77>, <20>e pliki ASF obecnie s<> z rozszerzeniem .WMA lub .WMV.</P>
<H4><A NAME="mov">2.1.1.4 Pliki QuickTime/MOV</A></H4>
<P>Ten format zosta<74> stworzony przez Apple i mo<6D>e zawiera<72> dowolny kodek, CBR lub VBR.
Maj<61> zazwyczaj rozszerzenie .QT lub .MOV. Od czasu gdy grupa MPEG4 wybra<72>a QuickTime'ma
jako rekomendowany format pliku dla MPEG4, ich pliki MOV maj<61> rozszerzenia
.MPG lub .MP4 (Interesuj<75>ce strumienie video i audio w tych plikach
to naprawd<77> pliki MPG i AAC. Mo<4D>esz je wydoby<62> opcjami
<CODE>-dumpvideo</CODE> i <CODE>-dumpaudio</CODE>.).</P>
<P><B>Informacja:</B> Wi<57>kszo<7A><6F> nowych plik<69>w QuickTime u<>ywa wideo <B>Sorenson</B> i d<>wi<77>ku
QDesign Music. Zobacz nasz<73> sekcj<63> o kodeku <A HREF="codecs.html#sorenson">Sorenson</A>.</P>
<H4><A NAME="vivo">2.1.1.5 Pliki VIVO</A></H4>
<P>MPlayer pomy<6D>lnie dekoduj<75> pliki w formacie VIVO. Najwi<77>ksz<73> wad<61> tego formatu jest
to, <20>e nie ma on bloku z indeksem, ani ustalonego rozmiaru pakietu lub bajt<6A>w
synchronizacyjnych i wi<77>kszo<7A><6F> plik<69>w nie ma nawet klatek kluczowych (keyframe),
wi<77>c zapomnij o przeszukiwaniu!</P>
<P>Kodekiem wideo plik<69>w VIVO/1.0 jest standardowy <B>h.263</B>. Kodekiem wideo
plik<69>w VIVO/2.0 jest zmodyfikowany, niestandardowy <B>h.263v2</B>. D<>wi<77>k jest taki sam,
mo<6D>e to by<62> <B>g.723</B> (standard), lub <B>Vivo Siren</B>.</P>
<P>Zobacz sekcje <A HREF="codecs.html#vivo_video">Kodek wideo VIVO</A> i
<A HREF="codecs.html#vivo_audio">Kodek audio VIVO</A> po instrukcje
instalacji.</P>
<H4><A NAME="fli">2.1.1.6 Pliki FLI</A></H4>
<P><B>FLI</B> jest to bardzo stary format u<>ywany przez Autodesk Animator, ale jest on
podstawowym formatem pliku dla kr<6B>tkich animacji w sieci. MPlayer demuksuje (demuxed)
i dekoduje filmy FLI i potrafi nawet je przeszukiwa<77> (u<>yteczne przy zap<61>tleniu
opcj<63> <CODE>-loop</CODE>). Pliki FLI nie maj<61> klatek kluczowych (keyframe),
wi<77>c obraz mo<6D>e by<62> zniekszta<74>cony przez kr<6B>tki czas po przeszukiwaniu.</P>
<H4><A NAME="real">2.1.1.7 Pliki RealMedia (RM)</A></H4>
<P>Tak, MPlayer potrafi czyta<74> (demux) pliki RealMedia (.rm). Przeszukiwanie dzia<69>a,
ale musisz wyra<72>nie poda<64> opcj<63> <CODE>-forceidx</CODE> (format wspiera keyframe'y).
Oto listy wspieranych kodek<65>w
<A HREF="codecs.html#realvideo">RealVideo</A>
i <A HREF="codecs.html#realaudio">RealAudio</A>.</P>
<H4><A NAME="nuppelvideo">2.1.1.8 Pliki NuppelVideo</A></H4>
<P><A HREF="http://mars.tuwien.ac.at/~roman/nuppelvideo">NuppelVideo</A>
jest narz<72>dziem przechwytuj<75>cym TV (AFAIK:). MPlayer mo<6D>e odczyta<74> jego pliki
.NUV (tylko NuppelVideo 5.0). Te pliki mog<6F> zawiera<72> nieskompresowane YV12,
skompresowane YV12+RTJpeg, skompresowane YV12 RTJpeg+lzo, i skompresowane YV12+lzo klatki.
MPlayer dekoduje je wszystkie (i r<>wnie<69> <B>koduje</B> je MEncoderem do DivX/itp!).
Przeszukiwanie dzia<69>a.</P>
<H4><A NAME="yuv4mpeg">2.1.1.9 Pliki yuv4mpeg</A></H4>
<P><A HREF="http://mjpeg.sourceforge.net">yuv4mpeg / yuv4mpeg2</A> jest formatem pliku
u<>ywanym przez <A HREF="http://mjpeg.sf.net">programy mjpegtools</A>.
Mo<4D>esz przechwytywa<77>, tworzy<7A>, filtrowa<77> lub kodowa<77> wideo w tym formacie formacie
u<>ywaj<61>c tych program<61>w. Ten format pliku jest tak naprawd<77> sekwencj<63> nieskompresowanych
obraz<61>w YUV 4:2:0.</P>
<H4><A NAME="film">2.1.1.10 Pliki FILM</A></H4>
<P>Ten format jest u<>ywany w starych CD-Romach z grami dla Segi Saturn.</P>
<H4><A NAME="roq">2.1.1.11 Pliki RoQ</A></H4>
<P>Pliki RoQ s<> multimedialnymi plikami u<>ywanymi w niekt<6B>rych grach ID takich jak Quake III
i Return to Castle Wolfenstein.</P>
<H4><A NAME="ogg">2.1.1.12 Pliki OGG/OGM</A></H4>
<P>Jest to nowy format pliku z <A HREF="http://www.xiph.org">Xiphophorus</A>.
Mo<4D>e zawiera<72> dowolny kodek wideo lub audio, CBR lub VBR. B<>dziesz musia<69>
zainstalowa<77> <CODE>libogg</CODE> i <CODE>libvorbis</CODE> przed
kompilacj<63> MPlayera, by m<>c je odtworzy<7A>.</P>
<H4><A NAME="sdp">2.1.1.13 Pliki SDP</A></H4>
<P><A HREF="ftp://ftp.rfc-editor.org/in-notes/rfc2327.txt">SDP</A>
jest standardowym formatem IETF do opisywania strumieni RTP wideo i/lub audio.
(wymagane s<> biblioteki "<A HREF="http://www.live.com/mplayer/">LIVE.COM
Streaming Media</A>".)</P>
<H4><A NAME="pva">2.1.1.14 Pliki PVA</A></H4>
<P>PVA jest formatem podobnym do MPEG u<>ywanym przez oprogramowanie dostarczane
z kartami DVB TV (np.: MultiDec, WinTV) w Windowsie.</P>
<P>Specyfikacj<EFBFBD> PVA mo<6D>esz pobra<72> z poni<6E>szego adresu:
<A HREF="http://www.technotrend.de/download/av_format_v1.pdf">http://www.technotrend.de/download/av_format_v1.pdf</A></P>
<H4><A NAME="gif">2.1.1.15 Pliki GIF</A></H4>
<P>Format <B>GIF</B> jest podstawowym formatem graficznym w sieci. S<> dwie wersje
specyfikacji GIFa, GIF87a i GIF89a. G<><47>wn<77> r<><72>nic<69> jest to, <20>e GIF89a
umo<6D>liwia tworzenie animacji. MPlayer wspiera oba formaty poprzez u<>ycie
biblioteki libungif lub innej kompatybilnej z libgif. Nie-animowane GIFy b<>d<EFBFBD>
wy<77>wietlone jako jednoklatkowe wideo. (U<>yj opcji <CODE>-loop</CODE> i
<CODE>-fixed-vo</CODE> by wy<77>wietli<6C> je d<>u<EFBFBD>ej.)</P>
<P>Aktualnie MPlayer nie wspiera przeszukiwania w plikach GIF. Pliki GIF
nie maj<61> wymaganego ustalonego rozmiaru klatki, ani ustalonego tempa klatek.
Raczej, ka<6B>da klatka ma niezale<6C>ny rozmiar i jest przypuszczalnie pozycjonowana
w okre<72>lonym miejscu w polu o okre<72>lonym rozmiarze. Tempo klatek jest kontrolowane
przez opcjonalny blok przed ka<6B>d<EFBFBD> klatk<74>, kt<6B>ry okre<72>la op<6F><70>nienie nast<73>pnej klatki
w setnych sekundy.</P>
<P>Standardowy plik GIF zawiera klatk<74> 24-bitow<6F> RGB z w wi<77>kszo<7A>ci 8-bitow<6F> palet<65> kolor<6F>w.
Klatki te s<> zazwyczaj skompresowane przy u<>yciu LZW, jednak niekt<6B>re
kodery GIF tworz<72> nieskompresowane klatki by omin<69><6E> patenty na kompresje
LZW.</P>
<P>Je<EFBFBD>eli twoja dystrybucja nie zawiera libungif, pobierz kopie ze
<A HREF="http://prtr-13.ucsc.edu/~badger/software/libungif/index.shtml">strony domowej libungif</A>.
Po dok<6F>adne techniczne informacje, zobacz
<A HREF="http://www.w3.org/Graphics/GIF/spec-gif89a.txt">specyfikacj<EFBFBD> GIF89a</A>.</P>
<H3><A NAME="audio_formats">2.1.2 Formaty audio</A></H3>
<P>MPlayer jest odtwarzaczem <B>Film<EFBFBD>w</B> a nie <B>Media</B>, chocia<69>
potrafi odtworzy<7A> niekt<6B>re pliki format<61>w audio (s<> one wypisane w sekcji poni<6E>ej).
To nie jest zalecane u<>ycie MPlayera, lepiej u<>ywaj
<A HREF="http://www.xmms.org">xmms</A>.</P>
<H4><A NAME="mp3">2.1.2.1 Pliki MP3</A></H4>
<P>Mo<EFBFBD>esz mie<69> problemy z odtwarzaniem pewnych plik<69>w MP3 poniewa<77> MPlayer <20>le
wykrywa MPEGi i odtwarza je niepoprawnie lub w og<6F>le. Nie mo<6D>e to by<62> naprawione
bez do<64><6F>czeni wsparcia dla konkretnych popsutych plik<69>w MPEG, tak wi<77>c
pozostawiamy takie sprawy na najbli<6C>sz<73> przysz<73>o<EFBFBD><6F>. Flaga <CODE>-demuxer</CODE> okre<72>lona
w stronie manuala mo<6D>e pom<6F>c w tych przypadkach.</P>
<H4><A NAME="wav">2.1.2.2 Pliki WAV</A></H4>
<H4><A NAME="ogg_vorbis">2.1.2.3 Pliki OGG/OGM (Vorbis)</A></H4>
<P>Wymaga poprawnie zainstalowanych <CODE>libogg</CODE> i
<CODE>libvorbis</CODE>.</P>
<H4><A NAME="wma">2.1.2.4 Pliki WMA/ASF</A></H4>
<H4><A NAME="mp4">2.1.2.5 Pliki MP4</A></H4>
<H4><A NAME="cdda">2.1.2.6 Audio CD</A></H4>
<P>MPlayer mo<6D>e u<>ywa<77> <B>cdparanoia</B> (bibliotek) by odtwarza<7A> CDDA (Audio CD).
Zakres tego rozdzia<69>u nie pozwala na wyliczenie funkcji cdparanoia'i.</P>
<P>Zobacz opcj<63> <CODE>-cdda</CODE> w manualu, kt<6B>ra mo<6D>e by<62> u<>yta do podawania opcji
do cdparanoia.</P>
<H4><A NAME="xmms">2.1.2.7 XMMS</A></H4>
<P>MPlayer mo<6D>e u<>ywa<77> plugin<69>w wej<65>cia XMMS by odtwarza<7A> wiele format<61>w plik<69>w. S<> tam
pluginy dla melodii gry SNES, melidii SID (z Commodore 64), wielu format<61>w Amigii,
.xm, .it, VQF, musepack, Bonk, shorten i wielu innych. Mo<4D>esz je znale<6C><65> na
<A HREF="http://www.xmms.org/plugins_input.html">stronie z pluginami do XMMSa</A>.</P>
<P>Do tej funkcji musisz mie<69> XMMSa i skompilowa<77> MPlayera z
<CODE>./configure --enable-xmms</CODE>. Je<4A>eli to nie dzia<69>a, mo<6D>liwe, <20>e musisz
poda<64> <20>cie<69>ki do katalog<6F>w z pluginami i bibliotekami XMMS poprzez opcje
<CODE>--with-xmmsplugindir</CODE> i <CODE>--withxmmslibdir</CODE>.</P>
</BODY>
</HTML>